Cassini và Thổ Tinh (Saturn)

[Hoàng Vân]

•           
  
  
  
  
  
  Cassini
  và Thổ Tinh (Saturn)
  ________________________
  
  
  
  Tháng chín này (09-2017), phi thuyền Cassini của NASA sẽ thực hiện phi vụ cuối cùng, một phi vụ tự sát lao vào bầu khí quyển Thổ tinh (Saturn) với vận tốc 125000 km/giờ, tự thiêu trong lớp mây bao quanh hành tinh.
  
  Được phóng đi vào năm 1997,
  Cassini đã vượt qua 3.5 tỷ km trong 7 năm (1997-2004) để đến Thổ tinh và nhập quỹ đạo.
  Trong 13 năm qua (2004-2017), Cassini đã chuyển về trái đất vô số những quan sát khoa học quí giá và hàng trăm ngàn hình ảnh của hệ thống Thổ tinh -
  • bầu khí quyển của nó,
  • trên 60 vệ tinh của nó,
  • vành đai rộng lớn của nó,
  • và rất nhiều dữ kiện khác ...
  
  
  Sau đây là 40 bức ảnh tuyển chọn từ Cassini, để chúng ta bắt đầu tuyên dương công trạng của một phi vụ lịch sử sẽ chấm dứt trong vài tháng tới.
  
  
  
  
  
  
  Cassini và Thổ tinh (hình phác họa - NASA)
  
  
            

[Hoàng Vân]

•           
  
  
  
  Vài hàng về phi thuyền Cassini
  ____________________
  
  Lúc khởi hành phi thuyền có tên là Cassini-Huygens, gồm 2 phần:
  • Cassini (phần của Mỹ)
    là phi thuyền theo quỹ đạo (orbiter) Thổ tinh.
  • Huygens (phần của Âu Châu)
    là phi thuyền bé đeo theo Cassini với nhiệm vụ tách rời và đáp xuống thăm dò (probe) vệ tinh Titan của Thỗ tinh.
  
  
  
  Cassini-Huygens là một sự hợp tác kỹ thuật
  • giữa Hoa Kỳ và Âu Châu,
  • giữa NASA JPL, ESA (cơ quan không gian âu châu), Aerospatiale (Pháp), ASI (cơ quan không gian Ý), CNES (cơ quan không gian Pháp).
  17 quốc gia (trong đó có Mỹ, Pháp, Ý, Hòa lan, .. vv ..) đã hợp tác trong việc nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, bay vào không gian và thu thập dữ liệu cho phi vụ Cassini-Huygens.
  
  
  
  
  
  • Cassini có bề cao 6.8m, bề ngang 4m.
  • Cassini nặng 2,150kg, mang theo 3,132kg nhiên liệu (NO4 + CH6N2) khi khởi hành.
    Huygens nặng 350kg.
  • Cassini mang theo 32.7kg plutonium-238 để phát điện trong suốt phi vụ.
  • Cassini dùng 2 động cơ hỏa tiển R-4D để thay đổi vận tốc.
  • Cassini-Huygens mang theo 18 dụng cụ đo lường về:
    Quang học viễn thám, Quang phổ kế (hồng ngoại, khả kiến, tử ngoại, plasma), Khối phổ kế, Từ kế, Ảnh từ trường, Sống kế (radar, vi ba, plasma), Máy phân tích bụi vũ trụ.
  
  
  
  Cassini xa trái đất 1.3-1.5 tỷ km
  và tín hiệu phát ra từ Cassini mất 68-84 phút để đến mặt đất (.. và ngược lại ..)
  
  
  
  
  Tổng chi phí cho phi vụ là 3,26 tỷ USD,
  • Hoa Kỳ đóng góp 2,6 tỷ đô la (80%),
  • 500 triệu đô la ESA-ÂuChâu (15%),
  • và ASI-Ý 160 triệu đô la (5%)
            
  
  
  
            
  
  Cassini-Huygens tại Jet Propulsion Lab, California (Mỹ) (1996)
            
  
  
  
  
            
  
  Cassini-Huygens trên chóp hỏa tiển Titan IV
  tại Cape Canaveral (1997)
            
  
  
  
  
            
  
  Huygens (bên trái, hình nón lá) đeo theo Cassini
            
  
  
  
  
            
  
  Đầu 2005, Huygens tách ra khỏi Cassini và đáp xuống thăm dò Titan trong 72 tiếng trước khi chết.
  (Thổ tinh bên trái)
            
  
  
  
  
            

[Hoàng Vân]

•           
  
  
  
  
  
  
  
  Thổ tinh ...
  ____________
            
  
  
  
  
  
  
            
  
  
  so sánh kích thước mặt trời và các hành tinh thuộc thái dương hệ
            
  
  
            
  
  
  so sánh Thổ tinh (trái cầu bên trái) và trái đất (hòn bi bên phải)
            
  
  
            
  
  
  cấu trúc Thổ tinh
            
  
  
            
  
  
  Thổ tinh có trên 62 vệ tinh
  Vệ tinh lớn nhất là Titan
            
  
  
            
  
  
  Vành đai Thổ tinh mở rộng từ 6,630 km đến 120,700 km, với độ dày trung bình 20 m.
  Những hạt trong vành đai có kích thước từ bụi nhỏ cho tới tảng lớn 10 m.
            
  
  
  
  
            
  
  
  Thổ tinh nhìn từ trái đất
  
  
  
  
  
            

[Hoàng Vân]

          

Hình màu tự nhiên của Thổ tinh từ không gian,
hình đầu tiên gồm đủ Thổ tinh, các vệ tinh và vành đai sao Thổ, Trái đất, Kim tinh (Venus) và Hỏa tinh (Mars).
Hình bao quát 651.591 km gồm tất cả các vành đai Thổ tinh ra tận vành E, vành ngoài cùng thứ hai của sao Thổ.
(Cassini 19-07-2013)

          

[Hoàng Vân]

          

Bóng các vành đai vạch lên mặt Thổ tinh, tạo hậu cảnh cho vệ tinh Enceladus, một quả cầu trắng sáng băng giá.
(Cassini 28-06-2007, cách Enceladus khoảng 291.000 km)

          

[Hoàng Vân]

          

Tiền cảnh là vành A và ranh giới Cassini.
Hậu cảnh là Thổ tinh và bóng các vành đai.
"Tiểu" vệ tinh Pan (28km bề ngang) ở chính giữa hình, trong khoảng hở Encke.
(Cassini 11-02-2016, cách Pan khoảng 1.9 triệu km)

          

[Hoàng Vân]

          

Vệ tinh Hyperion,
ảnh hỗn hợp qua các bộ lọc hồng ngoại, xanh lục và tử ngoại.
(Cassini 26-09-2005, cách Hyperion khoảng 62.000 km)

          

[Hoàng Vân]

          

Hình chụp nam bán cầu của vệ tinh Enceladus, mặt hướng về Thổ tinh.
Những vết nứt, nếp gấp, các rặng núi - tất cả là dấu hiệu của một hoạt động kiến tạo rõ là đặc biệt cho một thế giới tương đối nhỏ. Vực sâu 1 km nổi bật bên phải được đặt tên là Labtayt Sulci.
(Cassini 09-10-2008)

          

[Hoàng Vân]

          

Cận ảnh của vệ tinh Enceladus.
(Cassini 21-11-2009, cách Enceladus khoảng 2.028km)

          

[Hoàng Vân]

          

Tiểu vệ tinh Prometheus (dáng củ khoai, phía trên trái)
vào ra vành đai F của Thổ tinh ở điểm apoapse (điểm xa nhất của quỹ đạo)
tạo ra những luồng tối khi trọng lực của nó kéo theo các hạt cấu trúc của vành đai .
(Cassini 14-01-2009, cách Thổ tinh khoảng 555.000 km)