Trang 1/1
Giáo dục hạnh phúc
Đã gửi: Thứ sáu 23/04/21 11:41
bởi Hoàng Vân
Re: Giáo dục hạnh phúc
Đã gửi: Thứ sáu 23/04/21 11:59
bởi Hoàng Vân
Re: Giáo dục hạnh phúc
Đã gửi: Thứ sáu 23/04/21 12:18
bởi Hoàng Vân
-
Giáo dục hạnh phúc - Bài 3:
Phụ nữ ngày nay liệu có cần 'giải phóng'?
_________________________
Thanh Hà _ 08/11/19
Dư luận hiện nay luôn luôn nói: "giải phóng phụ nữ", thực ra phụ nữ thời xưa sẽ không cần "giải phóng", bởi vì họ vốn đã hạnh phúc rồi. Ngày nay nói "giải phóng phụ nữ", đại đa số phụ nữ có thực sự được "giải phóng" không?
Bài trước chúng ta nói đến việc làm thế nào để trở thành người con tốt, người con gái tốt. Đó chính là hiếu thuận, là cảm ân, là tôn kính. Sau đây chúng ta bàn tiếp thế nào là một người vợ tốt
Vợ chồng là gì, làm thế nào hòa hợp?
Trước tiên chúng ta nói về chữ Phụ (婦) trong từ Phụ nữ. Bên trái là một chữ Nữ (女) - nữ giới, bên phải là chữ Chửu (帚) - cái chổi. Thời cổ đại tạo chữ rất có ý nghĩa, người phụ nữ chính là liên hệ với việc nhà.
Có cô gái nói, tại sao lại để phụ nữ chúng tôi quét dọn nhà? Đàn ông thì sao? Đàn ông làm gì?
Mọi người hãy xem chữ Nam (男) - nam giới, gồm một chữ Điền (田) - ruộng và một chữ Lực (力) - sức lực. Như vậy đàn ông phải ra đồng dốc sức lực.
Nếu chúng ta ở thời cổ đại thì các cô giáo sẽ không ở đây làm thầy đâu, có thể đang ở nhà khâu giày hoặc dệt vải gì đó. Thực ra ở nhà như thế này rất hạnh phúc. Mọi người đều biết hiện nay ra ngoài làm đều không dễ dàng chút nào. Với phụ nữ thì việc này lại càng không dễ dàng hơn nữa, do đó nói phụ nữ ngày nay rất vĩ đại, bởi vì họ vừa ở ngoài làm việc của đàn ông, về nhà vẫn phải làm việc của phụ nữ. Thời xưa những việc nặng nhọc đều là việc của đàn ông, như đánh trận, trồng trọt, săn bắn... Còn phụ nữ ở nhà nuôi tằm dệt vải, giáo dục con cái, đó đều là những việc nhẹ nhàng.
Như đã nói ở trên, ngày nay phụ nữ chúng ta tuổi không lớn nhưng đã phải làm rất nhiều việc, vừa phải lo việc bên ngoài vừa phải quản việc nhà, như vậy có mệt không? Kết hôn rồi, đàn ông đi làm, phụ nữ cũng đi làm. Khi về nhà thì việc nhà mỗi người cũng phải "gánh" một nửa. Nhưng trên thực tế chúng ta thấy đại đa số đều là phụ nữ gánh vác việc nhà nhiều hơn. Thử hình dung: việc nhà bạn làm nhiều hơn, việc ngoài xã hội cũng làm không ít. Hãy nói xem, bạn có thoải mái dễ chịu không?
Quan niệm hiện nay luôn luôn nói "giải phóng phụ nữ". Với phụ nữ thời xưa sẽ không có khái niệm này bởi vì họ vốn đã hạnh phúc. Ngày nay nói "giải phóng phụ nữ", nhưng đại đa số phụ nữ có thực sự được "giải phóng" không? Trái lại, gánh vác lại nặng nề hơn, tình trạng ly hôn cũng nhiều hơn. Còn có rất nhiều sự việc tồi tệ như: ngoại tình, vợ hai, mại dâm... không còn luân lý con người bình thường nữa, không phải là xã hội bình thường nữa. Do đó thời xưa nói, phụ nữ chủ việc trong nhà, đàn ông chủ việc bên ngoài, cương nhu hỗ trợ lẫn nhau, như thế mới hài hòa hạnh phúc.
Chúng ta hãy xem chữ Thê (妻) - vợ, trong từ phu thê, ở giữa có chữ giống chữ Chửu (帚) - cái chổi, thực ra đó là một bàn tay, có nghĩa là làm chủ ở trong nhà. Còn chữ Phu (夫) - chồng, trong từ phu thê, gồm chữ Nhất (一) - một và chữ Đại (一) - lớn. Mà chữ Nhất và chữ Đại cũng ghép thành chữ Thiên (天) - trời.
Còn nữa, phía trên chữ Phu và chữ Thê đều có một nét ngang, người xưa tạo chữ rất có ý nghĩa, vậy nét ngang đó đại biểu cái gì? Người xưa đều cài trâm. Cài trâm thì biểu thị là đã là người thành niên rồi, không phải cậu bé cô bé nữa, tức là đã có thể thành phu thê (vợ chồng) rồi.
Chữ Phu này lại giống chữ Thiên. Ngày xưa người làm quan gọi là Đại phu. Một nước được gọi là Quốc gia. Chủ của một nước (quốc) gọi là Quốc quân, vậy chủ của một nhà (gia), thời xưa không phải nói là gia đình nhỏ, mà là Gia tộc. Chủ của một gia tộc gọi là Đại phu. Do đó người chồng (phu) ở nhà giống như Trời (thiên) vậy.
Vậy tại sao người vợ lại gọi là Thê, bởi vì Thê tức là tề (ngang bằng), vợ và chồng là ngang bằng. Do đó vợ và chồng là ngang bằng nhau, vợ chồng bình đẳng. Người phụ nữ cầm cái chổi không phải là kỳ thị mà là có nghĩa làm việc nhà nhẹ nhàng.
Chữ Phụ (phụ nữ) gần âm với chữ Phục (phục vụ). Người xưa nói "Phụ nữ nghĩa là phục vụ". Thời xưa người phụ nữ là phục vụ người khác. Ngày nay sẽ có người nói, tôi việc gì phải phục vụ anh ta? Mọi người đều biết câu cổ ngữ: "Vợ hiền chồng ít họa, con hiếu cha yên lòng" (nguyên văn: "Thê hiền phu họa thiểu, tử hiếu phụ tâm an"). Con cái biết nghe lời thì cha mẹ yên lòng, thầy cô cũng nhàn nhã. Còn người vợ, chính là người phục vụ, phục vụ gia đình, giúp chồng nuôi dạy con, trông nom cai quản việc trong nhà.
Làm thế nào để mọi người hạnh phúc
Mọi người cũng đã biết chuyện Ông lão.
Ông lão đánh cá bắt được một con cá vàng. Bà vợ muốn có căn nhà. Nhà có rồi, lại muốn có cung điện. Cung điện cũng có rồi lại muốn Thần Tiên - Long Vương đến hầu hạ bà. Lòng tham vô đáy, kết quả cuối cùng trắng tay. Nguyên nhân trắng tay là gì? Có phải do lòng tham của bà vợ gây ra không?
Quan tham ngày nay cũng như vậy, không ngừng gia tăng lòng tham, tham nhũng hàng chục tỷ, hàng trăm tỷ. Bản thân cũng chẳng tiêu được bao nhiêu tiền, cuối cùng vào ngồi tù, cũng trắng tay. Chẳng phải cũng giống như bà vợ ông lão đánh cá đó sao? Người như thế này vô cùng ngốc. Họ vốn muốn thu vén tài sản, kết quả là vào ngồi tù. Họ cũng muốn hạnh phúc, nhưng tìm sai phương hướng, kết quả nhận về là bất hạnh.
Một ví dụ nữa là chuyện "Ông già làm gì cũng đúng" của Andersen. Mọi người có biết câu chuyện này không? Ông già làm gì cũng đúng này chính là bà vợ luôn luôn tín nhiệm ông. Chúng ta kể vắn tắt lại:
Nhà họ có con bò, ông lão dắt bò đi chợ phiên bán, trên đường gặp một người dắt một con cừu. Ông già nghĩ con cừu này tốt đây, thế là ông nói với người ta rằng: - "Tôi đổi con bò của tôi lấy con cừu của ông có được không?".
Người kia nghe vậy đương nhiên là rất mừng. Thế là ông già đổi lấy con cừu rồi lại tiếp tục đi chợ phiên. Đi được một lúc lại thấy một người ôm một con gà. Ông già nghĩ, con gà này rất tốt, thế là nói với người ta rằng: - "Tôi đổi con cừu này lấy con gà có được không?"
Người ta đương nhiên là rất vui lòng đổi. Đổi xong ông liền ôm gà tiếp tục đi.
Đến chợ phiên, chuẩn bị ăn cơm, ông bước vào một quán ăn thì va phải một người thanh niên. Trên tay người thanh niên này cầm một túi táo nát. Ông thấy những quả táo này cũng rất tốt, thế là ông nói: - "Tôi đổi con gà này lấy túi táo của cậu thì thế nào?"
Người thanh niên nghe vậy nghĩ, túi táo nát này vốn chỉ đem vứt đi, thế mà giờ lại có người muốn đem gà đổi táo, tìm đâu ra việc tốt như thế này, liền đồng ý ngay. Ông già cầm túi táo nát vào trong quán đặt lên bếp lửa. Ông già nghe thấy tiếng lép bép. Bởi vì mùa đông bếp lò giữ nhiệt sưởi, ông cũng không biết. Thì ra chính tiếng lép bép của những quả táo nát này. Ông già trò chuyện với mọi người, kể lại những gì ông đã trải qua dọc đường, cảm thấy vô cùng vui thích.
Có hai thương gia nghe chuyện cảm thấy ông già này quá ngốc nghếch. Họ nói: - “Ông còn vui thích ư, đợi lát nữa về nhà xem vợ ông có mắng ông một trận nên thân không”.
Ông già nói: - “Chắc chắn là không. Bà ấy sẽ không mắng tôi. Không những không mắng mà còn hôn tôi nữa”.
Hai người thương nhân nghe vậy bất ngờ: - “Cái gì, còn hôn ông nữa ư? Sao có thể tin được?”.
Thế là hai thương nhân đánh cược với ông lão: - “Nếu ông về nhà mà vợ ông không mắng, lại hôn ông thì chúng tôi sẽ thua cuộc, mỗi người sẽ đưa cho một túi vàng”.
Đối với hai thương nhân kia mà nói, đây là sự việc tuyệt đối không thể xảy ra. Bạn thử nghĩ xem, nếu bạn là người vợ, nếu chồng bạn dắt con bò đi, cuối cùng đổi lấy một túi táo nát đem về nhà, bạn sẽ hành xử như thế nào? Mọi người chúng ta có cảm thấy ông già quá ngốc nghếch không?
Thế là hai thương nhân thuê một cỗ xe cùng ông già về nhà. Về đến nhà ông già nói:- "Tôi đổi con bò lấy một con cừu".
Bà vợ liền nói:- "Ái chà, thật là tốt. Tôi đang muốn có một con cừu. Có cừu, chúng ta có thể được uống sữa cừu, lại còn cắt lông cừu đan áo len. Từ lâu tôi đã muốn đan cho ông một cái áo len rồi".
Ông già liền nói: - "Nhưng tôi đã đổi con cừu lấy một con gà rồi".
Bà vợ nghe vậy rất vui mừng nói:- "Ái chà, có gà thì tốt quá. Nếu có một con gà, chúng ta có thể để nó đẻ rất nhiều trứng, sau đó có thể ấp ra rất nhiều gà. Gà ấp trứng, trứng nở ra gà, sang năm chúng ta sẽ có một trại gà. Khi đó sẽ có rất nhiều gà và rất nhiều trứng".
Ông già lại nói: - "Nhưng tôi lại đem gà đổi lấy túi táo nát rồi".
Bà vợ nói:- "Ái chà, tốt quá. Vừa rồi tôi muốn làm cái bánh trứng gà cho ông, nên đến nhà hàng xóm mượn hành. Bà ấy không những không cho tôi mượn lại còn nói: 'Nhà chúng tôi ngay cả một quả táo nát cũng không có'. Lần này nhà chúng ta có hẳn một túi táo nát, tôi sẽ đem tặng bà hàng xóm hai quả".
Càng nói bà vợ càng phấn khích, cuối cùng bà xúc động hôn ông già. Hai thương nhân ngây người ra, rồi mỗi người lấy ra một túi vàng đưa cho ông già.
Mọi người có biết ý nghĩa là gì không? Trong con mắt chúng ta thì đôi vợ chồng này chính là một ông già ngốc nghếch và một bà vợ ngốc nghếch. Nhưng ông già ngốc nghếch như thế này cuối cùng lại thắng được hai túi vàng. Còn vừa rồi nói vợ ông lão đánh cá có ngốc không? Quá khôn ngoan, cuối cùng cái gì cũng không có được, có phải thế không? Mọi người xem hai ông bà già "ngốc nghếch" này, họ chẳng phải rất hạnh phúc đó sao? Bà vợ hoàn toàn tín nhiệm chồng, tức là nói, những gì chồng tôi làm nhất định là đúng. Đối với bà mà nói thì ông già làm gì cũng đúng. Bà vợ có sự tín nhiệm này, chẳng phải là không hề oán trách. Nếu người vợ cảm thấy chồng không đúng thì người vợ còn có thể vui vẻ nói anh làm không đúng được không? Bà vợ sẽ oán trách người khác, hễ oán trách thì sẽ tức giận, sẽ nổi nóng. Điều này đối với bản thân cũng không tốt, đối với gia đình càng không tốt, người ta nói: "đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm" mà!...
Có tài liệu nghiên cứu cho biết, con người nổi giận trong 1 giờ thì tương đương với làm thêm giờ 6 tiếng. Bạn nói xem, làm thêm giờ có mệt không? Đương nhiên là mệt rồi. Nổi giận còn có nhiều thứ không tốt nữa, đó là khi con người tức giận thì thân thể sẽ sản sinh ra độc tố. Người nước ngoài đã làm thí nghiệm, lấy một chai nước sạch, cho người thổi khí vào. Khi chúng ta vui mừng thì nước trong bình thường. Khi chúng ta nổi giận hoặc không vui thì nước đục. Khi bạn vô cùng bực tức thì nước rất đục. Do đó mọi người nên chú ý, khi bạn tức giận thì cơ thể sẽ sinh ra những nhân tố bất hảo.
Lại nói, khi bạn đặc biệt tín nhiệm chồng bạn thì hai người sẽ sản sinh ra cảm giác đặc biệt hạnh phúc. Chúng ta hãy thử nghĩ xem, nếu nhà bạn có một con bò, nếu con bò này bị mất thì bạn sẽ biểu hiện như thế nào? Bạn có oán trách người khác không? Hai người có oán trách nhau không? Hai vợ chồng già trong câu chuyện này lại không mâu thuẫn, vô cùng vui vẻ.
Do đó một người phụ nữ thì cần phải tin tưởng chồng mình. Tin tưởng chồng mình có hạnh phúc không? Rất hạnh phúc. Có người phụ nữ chúng ta luôn oán trách chồng rằng: - "Anh xem người ta như thế nào, đều mua ô tô cả rồi, anh vẫn còn đi xe đạp".
Tôi thấy đi xe đạp tốt mà. Đi xe đạp vừa khỏe người, vừa bảo vệ môi trường, lại còn an toàn nữa. Do đó là người vợ thì chớ nên cứ nhìn thấy chồng là không vui.
Thanh Hà (biên dịch)
https://www.ntdvn.com/giao-duc/giao-duc ... -1061.html
Re: Giáo dục hạnh phúc
Đã gửi: Thứ sáu 23/04/21 18:40
bởi Hoàng Vân
Re: Giáo dục hạnh phúc
Đã gửi: Thứ sáu 23/04/21 19:15
bởi Hoàng Vân
-
Giáo dục hạnh phúc - Bài 5:
Vợ tốt
tạo phúc cho chồng
_________________________
Thanh Hà _ 10/11/19
Vợ tốt là người không chạy theo giàu sang hay chê bai nghèo hèn,
họ sống vì nghĩa tình, thật sự có trách nhiệm và luôn ở bên cạnh khi chúng ta gặp khó khăn.
Nhưng thực ra chúng ta không phải ai cũng hiểu và trân trọng điều đó...
Duyên vợ chồng là do Trời tác hợp, chúng ta là giáo viên cũng như thế, hay làm nghề gì cũng là mối lương duyên Trời trao cho, bởi vì chúng ta đều có duyên phận. Người xưa nói- "Tu trăm năm được đi cùng thuyền,
tu nghìn năm được ngủ chung gối".
Do đó nói một nửa của bạn là được dùng dây buộc với bạn rồi, tuy nghe như chuyện cười, nhưng bạn nên trân quý hết thảy những gì xung quanh mình. Có thể nói công ty kia lương cao hơn một chút, nhưng bạn nghĩ hiện nay anh chị em đồng nghiệp xung quanh nhiều thế này, nếu chúng ta tạo dựng môi trường làm việc này tốt đẹp vui vẻ thì đó chính là hạnh phúc của chúng ta. Hơn nữa nơi nhiều tiền còn có áp lực của nhiều tiền, tiền nhiều thì cũng có yêu cầu của tiền nhiều. Nếu trả lương rất cao rồi bảo chúng ta đi nghiên cứu máy bay, tàu vũ trụ thì chúng ta cũng chẳng thể nghiên cứu nổi. Thế thì chúng ta làm những thứ mà chúng ta có thể làm được. Những đứa trẻ này cần chúng ta, trường học này cần chúng ta, là lương duyên Trời ban mà.
Có một câu chuyện như thế này:
- Một con chim bị thương, một người đem về nhà chữa vết thương cho nó. Con chim này có đôi cánh màu bạc rất đẹp. Để cảm tạ người chữa lành vết thương cho mình, nó đã hót cho anh nghe, hót rất hay. Một hôm anh này lên phố nghe nói có một loài chim cánh vàng rất đẹp. Về nhà nhìn con chim cánh bạc này, anh nghĩ, nếu có một con chim cánh vàng thì tốt biết mấy. Anh cảm thấy chim cánh vàng sẽ hót hay hơn chim cánh bạc này. Nghĩ thế, anh thấy chán chường. Một thời gian sau chim cánh bạc nói: "Bởi vì anh đã cứu tôi, để báo đáp anh tôi đã hót cho anh nghe. Giờ đây anh đã không còn thích tôi nữa, vậy tôi sẽ ra đi".
Nói rồi con chim cánh bạc này liền bay đi. Lúc đó đúng lúc hoàng hôn, con chim nhỏ nhằm hướng mặt trời lặn bay tới. Anh nhìn đôi cánh bạc của con chim, dưới ánh chiều tà lấp lánh ánh vàng kim. Ôi, thì ra mọi người nói con chim cánh vàng đẹp nhất, hót hay nhất chính là con chim vẫn ở bên anh bấy lâu nay.
Cuộc sống cũng như thế này, mất đi rồi mới biết trân quý. Do đó chúng ta nên trân quý duyên phận được ở cùng nhau. Sau này kết bạn, kết hôn thì bạn cũng nên trân quý duyên phận của mình, trân quý những người quanh mình. Người đàn ông khác rất đẹp trai thì anh ta cũng không phải là chồng của bạn, đúng không nào?
- Có một anh chàng cảm thấy vợ anh rất không chú ý ăn mặc. Anh thấy cô gái ngồi đối diện trong văn phòng rất xinh xắn, cảm thấy rất đẹp. Bởi vì vợ anh thường lắm lời với anh, lại còn đầu bù tóc rối, ăn mặc lại chẳng chú ý. Một hôm vào ngày Phụ nữ, anh muốn lãng mạn một chút bèn mua hoa đem tặng đồng nghiệp. Anh lẳng lặng đến nhà đồng nghiệp, đến cổng nhìn vào trong. Ôi, cô đồng nghiệp đó đang mắng con, cũng đầu bù tóc rối, còn đi đôi dép lê. Anh thấy dáng vẻ này không khác gì vợ anh.
Điều đó có nghĩa là gì vậy? Không thể chỉ xem nhân tố bề ngoài, sự vật luôn có một mặt khác nữa. Những người xung quanh mà chúng ta tiếp xúc nhiều thì chúng ta có thể thấy được khuyết điểm, bởi vì tất cả người và sự việc đều như lòng bàn tay và mu bàn tay. Bạn trai cũng vậy, chồng cũng vậy, anh ấy tuy có khuyết điểm này, nhưng chẳng phải còn có sở trường ở mặt khác? Anh ấy tuy không có tiền nhưng đương nhiên vẫn có thể nuôi sống gia đình, và nhất là rất trân quý bạn, đủ để cùng bạn sống hạnh phúc. Bạn muốn tìm một người có nhiều tiền hơn, anh ta có trân quý bạn như thế không? Anh ta thích người xinh đẹp. Khi bạn chung sống thời gian dài rồi thì anh ta có đi tìm người khác đẹp hơn không? Do đó không thể chỉ nhìn một mặt, con người còn có một mặt khác nữa. Những người chúng ta rất quen thuộc thì chúng ta thường nhìn ra mặt không tốt của họ, nhưng họ cũng có mặt tốt, chỉ là chúng ta đã quá quen nên "nhìn mà không thấy" mà thôi. Do đó nói vợ chồng, đồng nghiệp đều như thế này, mọi người đều nên trân quý lẫn nhau.
Khi chúng ta là cô gái nhỏ thì chúng ta cần học chữ Hiếu, tôn kính cha mẹ, coi như là Trời vậy. Khi Chúng ta là người vợ thì giữa hai vợ chồng là cương nhu hỗ trợ nhau, âm dương hòa hợp. Chữ Hòa Hợp này rất thú vị, Hòa nghĩa là bạn và anh ấy hòa chung nhau, Hợp nghĩa là hai người hợp thành một, hợp thành một gia đình. Do đó chồng hòa thì vợ ôn nhu. Người vợ chủ yếu là nhu thuận. Bài trước chúng ta đã kể về chuyện bà lão luôn cho rằng ông lão làm gì cũng đúng, đó chính là Thuận. Phụ nữ chính là dùng nhu khắc cương, chứ không phải thuận theo chồng thì phụ nữ chúng ta bị ức hiếp. Thực ra cái đẹp của cương nhu hòa hợp chính là hạnh phúc.
Vợ tốt thì chồng có phúc
- Chu Nguyên Chương, hoàng đế khai quốc triều Minh và Mã hoàng hậu kết giao từ khi còn nghèo hèn. Mã hoàng hậu là người vô cùng tốt. Xưa Chu Nguyên Chương bị người ta nghi ngờ, bắt giam, để đem đồ ăn cho ông, bà phải giấu bánh nướng vào trong ngực, thân thể bị nóng bỏng vẫn phải đem được bánh vào nhà lao. Đồng thời bà tích cực đi giải thích rõ vấn đề, khiến Chu Nguyên Chương được thoát hiểm, được phóng thích. Người vợ như thế này mới là người vợ tốt thực sự.
Chu Nguyên Chương còn hay sát nhân, đương nhiên là những tham quan. Có lần ông đã bắt rất nhiều quan phạm tội mưu phản, trong đó có Tống Liêm là thầy của thái tử. Sau này cháu trai ông ta bị dính vào án mưu phản, Chu Nguyên Chương bắt và chuẩn bị giết. Mấy hôm đó, Mã hoàng hậu ăn cơm không uống rượu, không ăn thịt, Chu Nguyên Chương trông thấy rất buồn liền hỏi nguyên do. Mã hoàng hậu nói muốn cầu phúc cho Tống Liêm tiên sinh. Chu Nguyên Chương nghe vậy rất cảm động nên đã phóng thích Tống Liêm. Mã hoàng hậu thường xuyên khuyên chồng ít giết người, đây chính là một người vợ tốt, người vợ thiện lương.
Người vợ tốt khi khuyên can chồng thì dùng phương thức ôn nhu, không dùng phương pháp cứng rắn. Hy vọng mọi người sau này làm người vợ tốt. Khi bạn từ cô con gái tốt đến người vợ tốt thì bạn đã trưởng thành rồi, bạn đã độc lập rồi. Bất kể là bạn đến nhà cô hay nhà cậu thì không ai coi bạn là cô gái nhỏ nữa, vì bạn đã đại diện cho gia đình của bạn rồi, là một người vợ tốt rồi.
Phụ nữ cần nhu, không thể dựa vào cương.
- Hoàng đế nghe ý kiến của người khác gọi là tiếp thu can gián. Đường Thái Tông tiếp thu can gián,
- "dùng đồng làm gương có thể sửa áo mũ ngay ngắn,
dùng sử sách làm gương có thể biết lẽ thịnh suy hưng vong,
dùng người làm gương có thể biết được chuyện thành bại được mất".
Đường Thái Tông lấy Ngụy Trưng làm tấm gương để tự soi mình, do đó đã có thể tiếp thu can gián, nghe ý kiến của mọi người.
Nhưng Ngụy Trưng có lúc giữa triều đình nói rất trực ngôn, không nể mặt Đường Thái Tông chút nào, có lúc khiến hoàng đế không có đường lùi. Có lúc Thái Tông cũng tức giận. Một lần hoàng đế vô cùng tức giận, trở về cung vừa đi vừa nói:- "Sớm muộn ta cũng phải giết hắn".
Trưởng Tôn hoàng hậu nghe thấy liền hỏi:- "Sao hoàng thượng giận dữ như thế, bệ hạ muốn giết ai đấy?"
"Chẳng ai ngoài gã Ngụy Trưng luôn làm ta mất mặt giữa quần thần, sớm muộn ta cũng phải giết hắn".
Trưởng Tôn hoàng hậu nghe xong không nói năng gì trở về hậu cung, sau đó mặc triều phục, mũ phượng xiêm mây, đến yết kiến Thái Tông, rồi hành lễ quân thần. Thái Tông thấy vậy rất buồn hỏi: - "Mới vừa rồi ở đây, sao giờ lại nghiêm trang như thế này?"
Trưởng Tôn hoàng hậu nói:- "Chúc mừng hoàng thượng, bệ hạ là vị minh quân. Bởi vì người xưa có nói rằng 'chủ minh thần trực' (vua sáng thì bề tôi chính trực). Có người dám mạo sinh tử để đề xuất ý kiến với bệ hạ thì có nghĩa là bệ hạ là một vị quân chủ hiền minh".
Đường Thái Tông nghe vậy nghĩ, đúng rồi, mình là minh quân, nên vui mừng lắm. Thế là không còn suy nghĩ muốn sát hại Ngụy Trưng nữa.
Như thế có thể nói rằng, - Ngụy Trưng can gián chính là cương trực,
- còn Trưởng Tôn hoàng hậu can gián lại nói "chủ minh thần trực", dùng phương thức này can gián, chính là phương thức ôn nhu của phụ nữ, có thể thấy hiệu quả còn tốt hơn.
Đương nhiên cũng không bài trừ cái cương đó. Bởi vì chúng ta nói đến cái Thuận này, chính là "Ông già làm gì cũng đúng". Trong đó còn có cái cương. Bạn "thuận" bởi vì họ làm đúng, do đó bạn không thể thuận theo họ làm việc xấu. Bất kể là chồng hay cha, Đệ tử quy (Phép tắc người con) có dạy:- "Cha mẹ lỗi, khuyên thay đổi" (Thân hữu quá, gián sử canh)
Họ có lỗi có sai lầm, bạn cần khuyên họ sửa chữa, quy chính, nhưng cần - "Mặt ta vui, lời ta dịu" (Di ngô sắc, nhu ngô thanh).
Khi họ không vui, không nghe thì không nói, đợi khi họ vui vẻ thì nói tiếp: - "Khuyên không nghe, vui can tiếp" (Gián bất nhập, duyệt phục gián)
Người vợ tốt không phải là chịu ấm ức cầu toàn.
- Mọi người cũng biết nước Tề có tể tướng Yến Anh. Ông là người rất thấp bé nhưng lại có thể làm tể tướng của một nước. Một lần Yến Tử ngồi xe đi ra ngoài, người đánh xe cho ông có vẻ đắc chí, diễu võ dương oai, vợ anh ta nhìn thấy. Đến khi người đánh xe trở về thấy vợ đang thu dọn hành lý bèn hỏi:
- "Nàng làm gì đó?"
"Tôi về nhà mẹ, không muốn ở với anh nữa".
"Tại sao lại như thế?"
"Anh xem Yến Anh đó, làm tể tướng, ngồi trong xe mà bình thản hòa ái như thế. Anh là người đánh xe, có gì ghê gớm mà diễu võ dương oai đắc chí. Anh làm như thế sẽ gây họa, tôi không sống với anh nữa".
Anh phu xe ngẫm nghĩ:- "Ừ, cũng đúng thật, nếu gặp phải một ông quan lớn, đắc tội với ông ta, tuy ông ấy không dám làm gì tể tướng nhưng ông ta sẽ trị được mình. Chẳng phải tự gây họa đó sao?"
Thế là anh phu xe vội vàng nói:- "Nàng chớ đi, tôi sẽ thay đổi".
Từ đó anh phu xe đánh xe không còn vênh vang như trước nữa, rất bình thản và hòa ái. Yến Anh thấy anh phu xe thay đổi như vậy thì ngạc nhiên hỏi nguyên do. Anh ta kể lại vợ anh ta đã nói như thế nào. Yến Anh nghe vậy thấy người phu xe này biết lỗi liền sửa chữa thay đổi, là một người có đức. Hơn nữa trong nhà lại có một người vợ hiền, là một nhân tài. Vì vậy Yến Anh bèn tiến cử anh phu xe làm quan.
Bạn xem người này có tốt không, bởi vì anh ta có một người vợ tốt như thế này, nên một người phu xe được làm quan. Tại sao? Không biết mọi người có biết những tham quan bị bắt đó, rất nhiều người trên tòa đã oán hận vợ, bởi vì các bà vợ nhận quà, lễ rất ghê, khiến họ bước đến vực sâu. Đó không phải là người vợ hiền. Giả sử có người vợ hiền không để chồng nhận quà cáp, để chồng làm một người lãnh đạo đàng hoàng tạo phúc cho người dân một vùng thì tốt biết bao.
"Vợ hiền thì chồng ít họa, con hiếu thì cha yên lòng",
người vợ tốt thì người chồng có phúc.
(Bài viết dựa trên các bài giảng của chuyên gia giáo dục văn hóa truyền thống Đồng Hân)
Thanh Hà (biên dịch)
Theo Đổng Hân - zhengjian.org
https://www.ntdvn.com/giao-duc/giao-duc ... -1190.html
