Dầu mỏ, vũ khí chiến tranh của IS
___________________________ Anh Vũ - 25-11-2015
Không quân Pháp bắt đầu nhắm vào các nhà máy lọc dầu hầu làm vơi cạn nguồn tài chính của Daech
- REUTERS /Thaier al-Sudani
Khác với các tổ chức khủng bố như Al Qaida có nguồn thu chủ yếu từ tiền tài trợ của một số tổ chức và cá nhân bên ngoài, Daech lại có nguồn tài chính rất lớn thu từ khai thác dầu mỏ tại những vùng lãnh thổ chiếm đóng được ở Irak và nhất là ở Syria. Túi tiền của Daech được làm đầy như thế nào ?
Nhật báo kinh tế Les Echos có bài phóng sự điều tra mang tiêu đề « Dầu mỏ, vũ khí chiến tranh của Daech ».
Les Echos dẫn lời ông Jean-Charles Brisard, chuyên gia tài chính của khủng bố, cho biết ước tính :
« Dầu mỏ giờ đây bảo đảm 25% nguồn thu nhập của Daech, khoảng 600 triệu đô la mỗi năm »
. Đó mới chỉ là một trong số các nguồn thu của tổ chức này bên cạnh rất nhiều nguồn tiền chiếm đoạt bằng mọi cách.
Nguồn thu nhập từ dầu mỏ của Daech lớn thế nào ?
Les Echos cho biết, vào thời kỳ cực thịnh của mình, khoảng giữa năm 2014, Daech kiểm soát khoảng hai chục khu khai thác dầu ở miền bắc Irak và bắc Syria. Từ khi bị tấn công mạnh, số lượng trên có giảm bớt, hiện xuống còn hơn chục khu, chủ yếu nằm tại Syria. Các chuyên gia ước tính sản lượng dầu của Daech mỗi ngày có thể từ 70.000 đến 80.000 thùng dầu vào thời cao điểm năm 2014, hiện giờ có giảm xuống thì vẫn còn khoảng 50.000 thùng mỗi ngày.
Rất khó biết được Daech bán dầu với giá bao nhiêu. Các con số đưa ra rất khác nhau nhưng có điều chắc chắn là rẻ hơn rất nhiều so với thị trường. Nhiều số liệu tại chỗ cho biết giá bán mỗi thùng dầu của Daech chỉ khoảng từ 10 đến 20 đô la mỗi thùng.
Làm sao Daech có đủ năng lực để khai thác dầu ?
Hoạt động khai thác dầu của Daech rất có tổ chức. Báo Finance Times mới đây mô tả cách quản lý khai thác dầu của Daech tương tự như của một công ty dầu mỏ quốc gia, cũng thông qua một bộ phận phụ trách nhân sự hoàn chỉnh để tuyển dụng các kỹ sư có kinh nghiệm, có can đảm làm việc dưới bom đạn, đổi lại họ trả lương rất cao. Ngoài ra, Daech còn chọn giữ lại các nhân sự chủ chốt của các cơ sở khai thác dầu mà chúng chiếm được, đồng thời cũng chiêu mộ thêm nhân lực chuyên môn cao từ bên ngoài. Mức lương cho một người quản lý một khu lọc dầu tại Irak có thể lên tới 225.000 đô la một năm.
Daech bán dầu cho ai, qua đường nào ?
Daech không có khó khăn gì để bán dầu mỏ, chỉ cần dựa trên các mạng lưới buôn lậu đã sẵn có tại chỗ từ trước khi chúng đến. Theo các chuyên gia,
các đường dây buôn lậu dầu mỏ đã có từ những năm 1990, khi có lệnh cấm vận dầu mỏ đối với chế độ Sadam Hussein.
Dầu thô được bán cho mạng lưới trung gian như mafia
trước khi được cung cấp cho các trung tâm lọc dầu phục vụ nhu cầu tại chỗ
hoặc đem bán ra bên ngoài.
Daech dựa trên các đường dây buôn lậu như vậy
để bán dầu sang Thổ Nhĩ Kỳ hay Jordani. Chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ thì vẫn làm ngơ để đường dây buôn lậu dầu như vậy hoạt động.
Thậm chí, chế độ của Bachar al-Assad cũng bị nghi đã mua dầu thô của Daech vì giá rẻ.
Với giá bán rẻ từ 15 đến 20 đô la một thùng, người ta không loại trừ khả năng dầu của Daech còn được đưa về tận châu Âu.
Tại sao không kích của phương Tây không phá hủy được nguồn dầu mỏ của Daech ?
Theo Les Echos, từ lúc đầu, liên minh quốc tế do Hoa Kỳ lãnh đạo vẫn tránh hủy diệt hoàn toàn các cơ sở hạ tầng dầu mỏ nằm dưới sự kiểm soát của Daech. Các cuộc không kích mới chỉ nhằm vào các trạm bơm, đường ống dẫn, các điểm thu mua hay vài cơ sở lọc dầu. Lý do mà các chuyên gia lý giải là vì Hoa Kỳ và đồng minh vẫn lo ngại tấn công mạnh vào các trung tâm khai thách dầu có thể gây ra tai họa môi sinh.
Nhưng tình hình đã thay đổi, từ cuối tháng 10/2015 khi chưa xảy ra các vụ khủng bố Paris, không quân Hoa Kỳ bắt đầu có thêm mục tiêu là các đoàn xe chở dầu của Daech. Bên cạnh đó không quân Nga cũng khẳng định trong vòng 5 ngày gần đây đã hủy diệt được hơn 1.000 xe chở dầu của Daech.
