-
Bầu cử Quốc Hội Tiểu Bang NSW 2019: Cuộc Chiến tại Đơn Vị Cabramatta và Cử Tri Gốc Việt nên làm gì? Việt Luận phỏng vấn Ls Lưu Tường Quang
Cabramatta,Sydney,Australia.
Việt Luận: Thưa ông, cuộc bầu cử của tiểu bang NSW sẽ được tổ chức vào tháng 3 năm tới để bầu lại tất cả các dân biểu, theo ông đảng Tự Do có thể tiếp tục giữ đa số ghế trong quốc hội lần này hay không?
Ls Lưu Tường Quang:
Một tuần lễ rất dài trên chính trường, huống chi là từ nay đến ngày bầu cử Quốc Hội NSW – Thứ Bảy 23.03.2019 – hãy còn đến khoảng 7 tháng. Ít ai có thể tự tin đến mức độ có thể phỏng đoán kết quả, đặc biệt là khi kết quả ấy có thể khít khao. Tôi chỉ có thể trình bày 3 kịch bản.
Thứ nhất là chính phủ liên đảng Tự Do/Quốc Gia tại NSW sẽ cầm quyền được hai nhiệm kỳ cố định là 8 năm và thông thường đây có thể là thời điểm thay đổi chính phủ. Có thể, theo định luật tự nhiên của sinh hoạt dân chủ. Lý do thuận lợi cho Đảng Lao Động ở thế đối lập là sau cuộc thảm bại hồi năm 2011, Đảng Lao Động đã phục hồi trong cuộc bầu cử kế tiếp năm 2015 và do đó chênh lệch nhân số tại Hạ Viện không còn quá lớn. Một lý do khác là đương kim Thủ Hiến Gladys Berejiklian không được coi là có hào quang sáng chói như Thủ Hiến tiền nhiệm Mike Baird hồi năm 2015. Tuy vậy, để có thể lập chính phủ, Đảng Lao Động sẽ phải thắng ít nhất là 13 ghế Hạ Viện và đây không phải là điều dễ dàng.
Thứ hai là nếu chính phủ liên đảng mất 13 ghế nhưng Đảng Lao Đông không thắng đủ 13 ghế, Ông Luke Foley, lãnh tụ đối lập, có thể thành lập chính phủ thiểu số với sự hợp tác của Đảng Xanh.
Và thứ ba là chính phủ liên đảng mất ghế Hạ Viện nhưng vẫn còn đa số và do đó sẽ trở lại cầm quyền. Xác suất chính phủ liên đảng tăng ghế rất thấp nên tôi không nghĩ điều này sẽ xảy ra. Trong hai chính phủ Barry O’Farrell và Mike Baird, Bà Gladys Berejiklian có tiếng là Bộ trưởng có nhiều khả năng và ngân sách Tiểu Bang đang thặng dư, một yếu tố thuận lợi cho chính phủ trong cuộc bầu cử.
Trong cả 3 kịch bản này, tôi tin rằng Đảng Lao Động có nhiều hi vọng giữ được đơn vị bầu cử Cabramatta. Vấn đề được nêu lên là liệu một ứng cử viên gốc Việt có thể được Đảng Lao Động bình chọn để tranh cử hay không và nếu không, thì cơ may cho một ứng cử viên gốc Việt không thuộc Đảng Lao Động sẽ như thế nào?
Việt Luận: Riêng trong vùng Cabramatta là vùng tập trung đông người Việt nhất ở NSW, đảng Lao Động giữ ghế tại đây từ khi được thành lập từ năm 1981 đến nay, theo nguồn tin chúng ta được biết thì lần này đảng Lao Động dự định sẽ đưa phụ nữ Lào gốc Trung Quốc tranh cử tại Cabramatta. Ông Võ Trí Dũng, một đảng viên Lao Động trong vùng Cabramatta trong nhiều năm qua đang vận động cử tri trong vùng, nhất là cử tri gốc Việt với hy vọng có thể thay đổi được quyết định của đảng Lao Động NSW, theo ông, Võ Trí Dũng có thể thay đổi được quyết định này của đảng Lao Động hay không?
Ls Lưu Tường Quang:
Kể từ khi được thành lập, Cabramatta là đơn vị an toàn của Đảng Lao Động và trong gần 40 năm qua, Cabramatta vẫn chưa thoát được hoàn cảnh nghèo khổ nhất về mặt xã hội / kinh tế. Tại Úc, chính đảng thắng bại phần lớn là do chiến lược tranh cử tại đơn vị bấp bênh (marginal seats) và do đó đơn vị an toàn thường bị bỏ quên, bởi chính phủ cũng như đối lập. Lần đầu tiên mà Đảng Lao Động mất phiếu là trong cuộc bầu cử bổ túc năm 2008, khi ứng cử viên Đài Lê của Đảng Tự Do gia tăng số phiếu +21.8% nhưng vẫn chưa đủ để đánh bại ứng cử viên Nick Lalich của Đảng Lao Động. Trong kỳ bầu cử định kỳ năm 2011, Đài Lê gia tăng thêm +5% số phiếu, nhưng Dân biểu Nick Lalich vẫn tái đắc cử khít khao. Trong cuộc bầu cử năm 2015, Nick Lalich gia tăng được số phiếu và thắng cử với tỷ lệ 67.2% và do đó, Cabramatta trở lại vị thế đơn vị rất an toàn của Đảng Lao Động. Đơn vị Cabramatta đã thay đổi ranh giới từ năm 2015, nhưng thành phần cử tri vẫn không bị ảnh hưởng.
Theo dữ kiện thống kê tương đối cũ (Census 2006), tại Cabramatta, cư dân thổ sanh tại Úc chiếm 37.6% và thành phần sắc tộc sinh để tại Việt Nam lớn nhất với 21.6% (so với 6.1% Cambodia, 3.0% China, và 1.0% Laos)
Nhờ vào sự định cư của người tị nạn Đông Dương mà đông đảo nhất là từ Việt Nam, thành phố Cabramatta (phạm vi nhỏ hơn đơn vị bầu cử Cabramatta) trở nên sầm quất và được coi là thủ phủ người gốc Việt tại Úc. Tại đơn vị Cabramatta, tiến trình hội nhập chính trị của người gốc Việt cũng đã thể hiện rõ rệt và có qui cũ trong nhiều năm qua. Đảng bộ Lao Động tại Cabramatta có khoảng 100 đảng viên mà phần nữa là người gốc Việt và thư ký đảng bộ (một chức vụ quan trọng) là Ls Võ Trí Dũng. Thông thường trước mỗi cuộc bầu cử, ứng cử viên của Đảng được bầu chọn bởi tập thể đảng viên địa phương (pre-selection). Nhưng lần này, theo nguồn tin báo chí, thủ tục thông thường sẽ không được áp dụng, vì lãnh đạo Đảng Lao Động NSW muốn chọn một ứng cử viên phụ nữ khác. Lãnh đạo cộng đồng Người Việt Tự Do (VCA) đã lên tiếng yêu cầu Đảng Lao Động áp dụng thể thức bình chọn dân chủ theo đúng nguyện vọng của đảng viên địa phương.
Ls Võ Trí Dũng đã bày tỏ ý định tranh cử và cho biết ông đã chuyển đến Ủy Ban Hành Chánh Đảng bộ Trung Ương bản Kiến Nghị có 6 ngàn chữ ký và nhiều văn thư ủng hộ với hi vọng là Đảng Lao Động sẽ không coi thường cộng đồng và cử tri gốc Việt cũng như thành viên đảng bộ Cabramatta.
Việt Luận: Cabramatta là một trong những vùng đa văn hóa, đa sắc tộc nhất ở NSW, trong đó cử tri người Việt chiếm tỉ lệ cao nhất, 33%, điều đó có nghĩa là nếu đa số cử tri Việt Nam dồn phiếu cho ứng cử viên nào thì người đó sẽ có nhiều cơ hội thắng. Kể từ khi được thành lập đến nay, Cabramatta là vùng an toàn của Lao Động, chính vì thế trong nhiều năm qua cả đảng Lao Động lẫn Tự Do đều không coi trọng vùng này. Đây không phải lần đầu tiên đảng Lao Động đưa một người ngoài Cabramatta để tranh cử tại tại đây, theo ông, lý do tại sao đảng Lao Động NSW có hành động coi thường các đảng viên Lao Động và cử tri trong vùng này đặc biệt là đối với người Việt đang sống tại đây?
Ls Lưu Tường Quang:
Nếu Ls Võ Trí Dũng bị loại mà không qua tiến trình tuyển chọn bởi thành viên đảng bộ Lao Động tại Đơn vị Cabramatta thì rõ ràng đây chẳng những là một quyết định phi dân chủ của Trung Ương Đảng Lao Động NSW mà còn biểu lộ thái độ coi thường sự ủng hộ mà cử tri gốc Việt đã dành cho Đảng Lao Động trong rất nhiều năm qua.
Tôi không có tư cách để trả lời lý do của quyết định phi dân chủ ấy. Chính Đảng Lao Động phải biện minh cho quyết định của họ, nhưng dù là lý do nào đi nữa, cử tri gốc Việt tại đơn vị Cabramatta có quyền cảm nhận họ bị phản bội và có quyền xét lại sự trung thành của họ. Đây có thề là bài học cho cử tri gốc Việt tại nhiều đơn vị có đông người gốc Việt cư ngụ ở cấp tiểu bang cũng như liên bang. Nhìn vào các con số một cách khách quan, cử tri gốc Việt có thể biến các đơn vị an toàn hiện nay thành những đơn vị bấp bênh để nguyện vọng của cử tri nói chung và cử tri gốc Việt nói riêng có thể được quan tâm và tôn trọng nhiều hơn.
Tất nhiên với tư cách công dân tại một nước tự do dân chủ, mỗi cử tri có toàn quyền quyết định bầu chọn người đại diện. Tôi tuyệt đối tôn trọng quyết định ấy của quí đồng hương gốc Việt. Nếu tôi có thể gợi ý, tôi sẽ khuyên quí vị suy nghĩ cách bầu chọn mà trước kia tại VNCH chúng ta thường gọi là ‘bầu đúng cử xứng’ tức là không bỏ phiếu theo thói quen nữa và nên cân nhắc chính sách để thay đổi và trở thành ‘swinging voters’. Tại Úc, tập thể ‘swinging voters’ này chưa đầy 10% nhưng họ quyết định đảng hoặc liên đảng nào nắm chính quyền, vì họ có khả năng thay đổi lá phiếu ủng hộ từ cuộc bầu cử này sang cuộc bầu cử khác.
Việt Luận: Nếu cô Đài Lê đại diện cho đảng Tự Do để tranh cử tại vùng Cabramatta lần này thì cơ hội thắng có cao không?
Ls Lưu Tường Quang:
Chúng ta thảo luận vấn đề nguyên tắc trong tình thần văn hóa đa nguyên, bình đẳng và không kỳ thị chủng tộc.
Nếu ứng cử viên chính thức của Đảng Lao Động tại đơn vị Cabramatta là một người gốc Việt, thì không có lý do gì mà một ứng cử viên gốc Việt khác phải ra tranh cử, để tránh tình trạng lá phiếu gốc Việt bị phân tán.
Nhưng nếu ứng cử viên chính thức của Đảng Lao Đông không phải là công dân Úc gốc Việt hoặc/và không được bình chọn qua tiến trình dân chủ bởi thành viên Đảng bộ Cabramatta, tất nhiên một ứng cử viên gốc Việt nên được khuyến khích tranh cử.
Thế nhưng, theo ý tôi, một ứng cử viên gốc Việt sẽ rất khó thành đạt với tư cách ứng cử viên độc lập.
Nếu vượt qua được trở ngại hiện nay về tư cách đảng viên Đảng Tự Do và được chọn làm ứng cử viên Đảng Tự Do, thì Đài Lê có cơ may thành đạt, nhất là khi trong kế hoạch tranh cử, một khuôn mặt vốn là cựu thành viên lâu đời của Đảng Lao Động có thể tham dự vào cuộc tranh cử với tư cách độc lập để chuyển phiếu ưu tiên phụ cho ứng cử viên Đảng Tự Do. Lý do là vì những ai đã từng ủng hộ Đảng Lao Động nhiều năm, nhưng nay tuy không còn khắng khít với Đảng Lao Động nữa, nhưng chưa sẵn sàng bỏ phiếu cho đối thủ của Đảng Lao Động, thì một cựu đảng viên Lao Động tranh cử độc lập có thể tạo cho họ một lối thoát tình cảm. Chúng ta đã nhìn thấy phương thức này thành công trong cuộc bầu cử Thị trưởng thành phố Fairfield NSW hồi năm 2016. Cựu Thị trưởng Lao Động Frank Carbone biến dạng thành Thị Trưởng độc lập, sau khi đánh bại ứng cử viên thị trưởng chính thức của Đảng Lao Động.
Việt Luận: Theo ông, các đảng viên Lao Động và cử tri gốc Việt đang sống trong vùng Cabramatta phải thay đổi cách suy nghĩ và cách hành xử như thế nào để được cả hai đảng Tự Do và Lao Động coi trọng hơn và được nhiều quyền lợi nhiều hơn trong tương lai?
Ls Lưu Tường Quang:
Chúng ta đã đề cập một cách tổng quát về tình trạng thực tế thường bị bỏ quên của một đơn vị an toàn. Đơn vị Cabramatta NSW có hai đặc điểm:
(a) Bất kể là Đảng Lao Động cầm quyền hay ở thế đối lập, Cabramatta luôn luôn là đơn vị do Đảng Lao Động nắm giữ từ khi được thành lập hồi năm 1981. Đây không phải là điều tốt trong sinh hoạt dân chủ. Nếu Đảng Lao Động đã không có nhu cầu phải bảo vệ đơn vị Cabramatta, thì Cabramatta không nhận được quan tâm và tài nguyên để cải tiến. Nếu Đảng Tự Do không cần phải chiến thắng tại Cabramatta và tệ hại hơn nữa nếu Đảng Tự Do không nhìn thấy cơ may cải thiện được thế đứng, thì Cabramatta không nằm trong kế hoạch tranh cử của họ.
(b) hậu quả của tình trạng nói trên là Cabramatta tiếp tục là đơn vị nghèo nàn và bị thiệt thòi nhiều nhất tại NSW.
Bởi vậy, Cabramatta phải chấm dứt tình trạng đơn vị bầu cử an toàn và cử tri tại Cabramatta – đặc biệt là cử tri gốc Việt – phải sẵn sàng thay đổi sự ủng hộ dành cho một chính đảng. Quyền lợi lâu dài và thích hợp nhất cho Cabramatta để thoát khỏi tình trạng nghèo nàn là đa số cử tri không dành sự ủng hộ cho một chính đảng liên tục từ cuộc bầu cử này sang cuộc bầu cử khác.
Việt Luận cảm ơn Ls Lưu Tường Quang.
(Sydney, ngày 15.08.2018)
Nguồn:http://vietluan.com.au