Dịch Covid-19 (SARS-CoV-2 / 2019-nCoV)

[Ngoc Han]

Chính phủ Pháp đang điên đầu vị nạn đại dịch coronavirus, lúc đầu chỉ có một ít người bị (đa số là du khách người Trung quốc đến từ Vũ Hán) nay số bệnh nhân đã lên đến gần 1000 người hôm nay, có thể là do cuộc họp của các giáo dân " Tin Lành" thường niên tổ chức ở Mulhousetừ ngày 17-02-20 đến 25-02-20 (rassemblement évangélique mulhouse) một số người đã bị lây bệnh và chính họ đã mang về truyền lây dây chuyền nơi họ sinh sống. Có một vài dân biểu quốc hội Pháp cũng bị, tuần tới là bầu các thị trưởng và làng xã đợt đầu, không biết có ai đi bầu không? Nơi nào bị nặng thì họ cấm tụ họp trên 50 người trong một căn phòng, nhưng nhà thờ hình như vẫn có lễ, ai lớn tuổi, sức khoẻ yếu, nhất là bị cao máu, tiểu đường thì không nên đến những nơi đông người, cẩn thận, vì trong 16 người qua đời ở Pháp đa số trên 70 tuổi.
Nếu ai có đọc lịch sử đại nạn dịch cúm Tây Ban Nha H1N1 năm 1918-1919 sau đệ nhất thế chiến số người tử vong trên 50 triệu người trên thế giới (riêng Trung Hoa là 5 triệu người) không lẽ "lịch sử là một tái diễn không ngừng ?" Cầu nguyện các khoa học gia về y -tế sẽ tìm được thuốc sớm nay mai!

[Hoàng Vân]

•           
  
  
  
  ... ... anh Hân ...
  
  Mỹ, Pháp, Úc .. vv .. đã khinh thường con vi khuẩn SARS-CoV-2 ...
  và rõ ràng là đã đi sau cơn dịch ... thay vì đi trước .. ..
  • nhục nhất là anh Mỹ, đến giờ này mà còn lúng túng, chưa có test kits khắp các tiểu bang, các thành phố lớn .. vv ...
  • trong khi Nam Hàn thì sẵn sàng test cho bất cứ ai nghi ngờ mình mắc bệnh, một cách nhanh gọn lẹ ...
  
  
  
  
  

[Hoàng Vân]

•           
  
  
  China is ill, but it goes much deeper than the coronavirus
  
  
  
            
  

[Ngoc Han]

Nói đúng ra là hy vọng tìm được thuốc chủng ngưà, Mỹ là nước có nhiều tài năng và phương tiện nhất trên thế giới (các vị giáo sư y-khoa, bác học Pháp có người sang Mỹ làm việc vì bên Pháp ngân quỹ không có nhiều) theo những lần phỏng vấn về coronavirus, viện Pasteur họ đang thí nghiệm, cuối tháng 3 sẽ biết thêm tin tức? Lúc đầu họ thử lại những loại thuốc ngưà đã có khi trước nhưng không có kết quả mấy vì virus biến dạng, nếu tìm ra được thì phải mất thời gian trên 1 năm hoặc 20 tháng ( một vị giáo sư làm việc ở laboratoire Pasteur trả lời ký giả ) nghe nói bên Mỹ đã tìm ra thuốc chủng ngừa và đang thí nghiệm? Không biết tin này có đúng không?

[Bạch Vân]

•           
  
  
  Chào anh Ngọc Hân, nhìn con số người chết và lây nhiễm mà lạnh cẳng, hôm nay em có nói chuyện với tay boss trẻ của em nếu tình trạng lây nhiễm tệ hơn có thể phải cho nhân viên làm việc ở nhà, tiểu bang em ở đã có 3 người chết, cuối tuần rồi em cũng phải mua ít thức ăn, thuốc men dư trữ cho trận đại dịch này, cầu xin sớm tìm ra thuốc chủng ngừa , dịch chưa tới mà mấy tuần nay dân chúng Úc náo loạn với mua thức ăn và giấy toilet, ngày mốt em có seminar không đi không được, đi mà run đến nhà thờ tuần này em cũng không cho mẹ em đi vì sợ lây nhiễm, tai ương xảy ra khắp nơi chán thiệt
  Cầu mong tất cả các anh chị bạn hữu thân quen được bình an qua cơn đại dịch này
  
  
            

[Bạch Vân]

•           
  
  
  Coronavirus có thể lây trên những phương tiên di chuyển công cộng với khoảng cách xa gấp đôi
  
  
  
  
  
  
  Một nghiên cứu mới nhất cho thấy là vi khuẩn corona có thể truyền nhiễm xa gấp đôi trên những phương tiện di chuyển công cộng, thậm chí có thể lây sau người mắc bệnh đã rời khỏi.
  
  Nhưng có số điều bạn có thể làm để giảm thiểu nguy cơ trong những trường hợp như thế.
  
  Nghiên cứu này được hoàn thành bởi một nhóm những nhà vi trùng học Trung Quốc, họ tìm ra rằng một người bị nhiễm vi khuẩn corona mà không biết có thể truyền nhiễm cho 13 người khác đi cùng một chuyến xe bus trong vòng vài giờ đồng hồ.
  
  Vi khuẩn corona có thể sống trong không khí tối thiểu là 30 phút và có thể di chuyển xa đến 4.5 mét, không phải là 2 mét như một số quốc gia trên thế giới đã thông báo.
  
  “Có thể xác nhận trong một môi trường kín với máy điều hòa không khí, khoảng cách truyền nhiễm của vi khuẩn corona vượt xa hơn khoảng cách an toàn được thông báo,” những nhà nghiên cứu này đã viết trên Practical Preventive Medicine vào hôm thứ Sáu vừa qua.
  
  
  
  
  
  Những nghiên cứu trên dựa vào một trường hợp điển hình là khi dịch này xảy ra vào lúc cao điểm, 22 tháng Giêng, đang dịp Tết, là thời điểm di chuyển cao nhất tại Trung Quốc, người nghiên cứu ngồi hàng ghế thứ hai từ phía sau trên một chuyến xe bus với một hành khách bị nhiễm coronavirus.
  
  Hành khách này được biết với tên “A”, cảm thấy không khỏe. Vì lúc đó chính quyền Trung Quốc chưa thông báo về sự nguy hiểm của vi khuẩn corona, cho nên người hành khách này không mang khuẩn trang, cũng giống như tài xế và 48 hành khách khác trên xe.
  
  The scientists said the study highlighted how important it was to wear face masks in public. Picture: Raul Arboleda/AFPSource:AFP
  
  Nhà nghiên cứu này là Hu Shixiong, đang làm việc cho Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Bệnh của tỉnh Huhan (Hunan Provincial Centre for Disease Control and Prevention), cho biết là từ những camera cho thấy là hành khách “A” không có nói chuyện với những người khác trong suốt lộ trình dài 4 giờ.
  
  Khi xe bus đến một thành phố đầu tiên, vi khuẩn này đã lây từ ông “A” cho 7 hành khách khác – những người này ngồi cách ông “A” khoảng 4.5 mét. Những hành khách cũ xuống và những hành khách mới bước lên.
  
  “Một lý do có thể nhất là trong môi trường kín, hơi gió từ máy lạnh có thể thổi một khoảng cách khá xa và trong hơi gió này có chứa vi khuẩn,” khoa học gia này ghi nhận như thế.
  
  Khi đi hết lộ trình 4 giờ, hành khách “A” đã lây cho tổng cộng ít nhất là 13 người khác.
  
  Từ trường hợp này, khoa học gia Hu Shixiong chứng tỏ cho thấy sự quan trọng của rửa tay và đeo khẩn trang, không phải như lời khuyên của một số chuyên viên y tế rằng bạn không cần mang khuẩn trang ngoại trừ trường hợp bạn không khỏe.
  
  “Khi di chuyển trên các phương tiện công cộng như subways, xe bus, xe hơi, máy bay, etc. bạn nên lúc nào cũng mang khuẩn trang, giảm thiểu đụng tay với những vật công cộng và trách sờ tay lên mặt trước khi rửa.”
  
  Những nhà nghiên cứu này cũng khám giá rằng vi khuẩn corona có sống đến dài ngày, tùy thuộc vào nhiệt độ và mặt bằng (surface). Trên xe bus, những mặt bằng làm từ những vật liệu như kính, vải, kim loại và chất dẻo (plastic), vi khuẩn corona có thể sống từ 2 đến 3 ngày.
  
  Phạm Hoài Nam dịch
  
  
  Nguồn:http://vietluan.com.au
  
  
            

[Hoàng Vân]

Nói đúng ra là hy vọng tìm được thuốc chủng ngưà, Mỹ là nước có nhiều tài năng và phương tiện nhất trên thế giới (các vị giáo sư y-khoa, bác học Pháp có người sang Mỹ làm việc vì bên Pháp ngân quỷ không có nhiều) theo những lần phỏng vấn về coronavirus, viện Pasteur họ đang thí nghiệm, cuối tháng 3 sẽ biết thêm tin tức? Lúc đầu họ thử lại những loại thuốc ngưà đã có khi trước nhưng không có kết quả mấy vì virus biến dạng, nếu tìm ra được thì phải mất thời gian trên 1 năm hoặc 20 tháng ( một vị giáo sư làm việc ở laboratoire Pasteur trả lời ký giả ) nghe nói bên Mỹ đã tìm ra thuốc chủng ngừa và đang thí nghiệm? Không biết tin này có đúng không?

•           
  Chào anh Ngọc Hân, nhìn con số người chết và lây nhiễm mà lạnh cẳng, hôm nay em có nói chuyện với tay boss trẻ của em nếu tình trạng lây nhiễm tệ hơn có thể phải cho nhân viên làm việc ở nhà, tiểu bang em ở đã có 3 người chết, cuối tuần rồi em cũng phải mua ít thức ăn, thuốc men dư trữ cho trận đại dịch này, cầu xin sớm tìm ra thuốc chủng ngừa , dịch chưa tới mà mấy tuần nay dân chúng Úc náo loạn với mua thức ăn và giấy toilet, ngày mốt em có seminar không đi không được, đi mà run đến nhà thờ tuần này em cũng không cho mẹ em đi vì sợ lây nhiễm, tai ương xảy ra khắp nơi chán thiệt
  Cầu mong tất cả các anh chị bạn hữu thân quen được bình an qua cơn đại dịch này
            

•           
  
  
  ... ... anh Hân và BV ..
  Sau đây là 1 bài viết rất chi tiết về việc tạo ra 1 chủng ngừa:
  
  COVID-19
  Why a coronavirus vaccine is more than a year away, despite medical researchers' progress
  
  
  
  
  Covid-19 hiện giờ
  • không có chủng ngừa (nhanh nhất là đợi 12 đến 18 tháng),
  • và không có phương cách chửa đồng nhất và hữu hiệu cho mọi trường hợp.
  Chỉ thấy rằng người có sức đề kháng suy yếu (già, bệnh ..) sẽ không qua nổi mà chết ...
  Cách đối phó bây giờ chỉ là
  • cô lập người bệnh và cố dùng cách này cách kia để cứu
  • và giáo dục người chưa nhiễm.
  
  Vấn đề là người có thể mang trong người con vi khuẩn đó mà không có triệu chứng ho sốt .. vv .. , và vô tình lây nhiễm cho mọi người chung quanh. Như thế không bao lâu cả thế giới sẽ lâm nguy ...
  
  
  
  
  Vì thế cả việc chuẩn bị sẵn sàng những phương tiện để việc thử nghiệm được dễ dàng và rộng rãi mà anh Mỹ vẫn đứng sau lưng anh Nam Hàn thì rõ ràng là anh Mỹ quá tệ ...
  Mà đúng vậy, anh Mỹ đứng đầu về khoa học, kỹ thuật ... nhưng chính sách y tế xã hội thì đã tệ hại từ ngàn xưa ... ...
  
  
  
  

[Hoàng Vân]

•           
  
  
  
  • Big Pharma can't be trusted to solve coronavirus
  • A Miami man who flew to China worried he might have coronavirus. He may owe thousands.
  • Get rich or die trying: the people trying to make money from coronavirus
  • Will American cities have a Wuhan experience? Only if they are lucky
  
  
            
  

[Hoàng Vân]

•           
  
  
  
  
  
  
  Virus corona :
  Ý thiếu phương tiện, không thể cứu bệnh nhân lớn tuổi
  
  _______________________________________
  Thụy My _ 09/03/2020
  
  
  
            
  
  Một chốt kiểm tra y tế ở lối vào bệnh viện Spedali Civili ở Brescia, vùng Lombardia, Ý. Ảnh chụp ngày 03/03/2020. REUTERS/Flavio Lo Scalzo
  
            
  
  
  Tại một số bệnh viện ở miền bắc Ý,

  • giờ đây chỉ những bệnh nhân trẻ được chuyển sang hồi sức tích cực :
  • bệnh nhân lớn tuổi sẽ chiếm dụng các thiết bị trợ thở 15-20 ngày mà cũng không cứu được họ.

  Ban đầu chỉ những người trên 80 tuổi mới bị từ chối, nhưng nay là những bệnh nhân trên 70 tuổi và có bệnh nền. Các bác sĩ khóc khi phải chọn bệnh nhân để cứu, nhưng đành chịu vì không có đủ thiết bị trợ thở.
  
  
  
  Dịch bệnh virus corona chiếm trang nhất và nhiều trang trong của tất cả các nhật báo Pháp ra ngày hôm nay 09/03/2020.
  • Les Echos chạy tựa trang nhất « Virus corona : Cuộc chiến của châu Âu ».
  • « Ý cho cách ly, Pháp tăng cường lực lượng », tít của Le Figaro.
  • La Croix nhận định « Virus corona : Nước Ý trên tuyến đầu »,
  • còn Libération khai thác góc độ « Virus corona : Nước Ý ẩn cư ».
  • Riêng Le Monde ra từ cuối tuần trước cho biết « Các trường học chuẩn bị như thế nào » trong tình hình dịch cúm Vũ Hán hiện nay.
  
  
  
  
  
  Lần đầu tiên 15 triệu dân một nước châu Âu bị cô lập
  
  « Cách ly, miền bắc nước Ý trước thử thách gay go », Libération nhận định. Với 366 trường hợp tử vong, trong đó có 133 người chết chỉ trong vòng 24 giờ qua, và gần 7.400 người bị lây nhiễm, chính quyền Ý đã ra lệnh cách ly hơn 15 triệu dân. Toàn bộ vùng Lombardia - trung tâm kinh tế tài chính của đất nước có thủ phủ là thành phố Milano nổi tiếng - cùng với 14 tỉnh đó trong đó Venise bị cô lập.
  
  Chỉ 15 ngày sau khi ca đầu tiên xuất hiện, biện pháp vô tiền khoáng hậu tại châu Âu đã được áp dụng đối với hơn 15 triệu người dân Ý. Hai giờ sáng Chủ nhật 8/3, thủ tướng Giuseppe Conte đã quyết định như trên sau cuộc họp nội các khẩn cấp. Ông Conte nói rõ
  • không chỉ cấm ra vào
    mà còn phải tránh di chuyển trong nội vùng,
  nếu không có giấy chứng nhận vì lý do nghề nghiệp, tình hình cấp thiết hay về y tế.
  
  • Tất cả các sự kiện tín ngưỡng, văn hóa, thể thao đều phải ngưng lại hoặc diễn ra không có khán giả.
  • Trường học, nhà hát, rạp xi-nê, viện bảo tàng, hồ bơi, khu trượt tuyết đều phải đóng cửa.
  • Các trung tâm thương mại đóng vào cuối tuần,
  • các nhà hàng phải bảo đảm khách hàng ngồi cách nhau ít nhất 1 mét, nếu không sẽ bị rút giấy phép.
  
  
  Tại Milano cũng như Codogneo và những thành phố bị cách ly lâu nay, vừa được ra khỏi vùng đỏ lại bị cách ly tiếp. Hàng trăm cảnh sát, quân nhân sẽ được điều đến miền bắc để chốt chặn và kiểm soát.
  
  
  
  
  Thiếu thiết bị, các bệnh nhân lớn tuổi đành chờ chết
  
  Trả lời phỏng vấn Libération, một bác sĩ ở Lombardia cho biết tình hình trầm trọng cho đến nỗi những bệnh nhân trên 70 tuổi bị nhiễm virus corona không còn được đưa sang khoa hồi sức vì không đủ phương tiện điều trị tích cực. Theo vị bác sĩ này, số lượng người chết vì con virus xuất phát từ Vũ Hán thực tế cao hơn nhiều so với con số chính thức. Với cái tên mượn là Giorgio, vị bác sĩ đang trên tuyến đầu thổ lộ hầu như tất cả các phương tiện y tế nơi ông làm việc đều đã bị trưng dụng để đón tiếp bệnh nhân. Một tình trạng
  • « khủng khiếp, mà những người bên ngoài không thể hình dung được ».
  
  
  Đội ngũ y tế nhận ra sự khác thường khi nhiều người bệnh đến khám với các triệu chứng không giống cúm thông thường. Ban đầu, những bệnh nhân nặng nhất được chuyển sang các bệnh viện có trang bị đầy đủ hơn ; nhưng chỉ vài ngày sau số người nhiễm Covid-19 bùng nổ. Họ chiếm 1/4 số giường của bệnh viện, rồi phân nửa và sau đó gần như chiếm trọn.
  
  Nếu tình trạng người bệnh xấu đi, họ được cho thở oxy và các loại thuốc thường dùng để trị SIDA. Sau bốn năm ngày sẽ giảm sốt và dần hồi phục, hầu hết là người trẻ tuổi và phụ nữ ; còn nếu tệ hơn, sẽ gởi sang các cơ sở có trang bị hồi sức.
  
  Nhưng nay chỉ những bệnh nhân trẻ được chuyển viện : các chuyên viên gây mê yêu cầu không gởi bệnh nhân lớn tuổi vì sẽ chiếm dụng các thiết bị trợ thở 15-20 ngày mà cũng không cứu được họ. Ban đầu chỉ những người trên 80 tuổi mới bị từ chối, nhưng nay là những bệnh nhân trên 70 tuổi và có bệnh nền. Bệnh viện giữ lại những người mà biết rằng không thể làm gì hơn được cho họ, người bệnh sẽ chết.
  
  Có những tranh luận trong nội bộ về vấn đề này, nhưng lực bất tòng tâm. Riêng tại bệnh viện nơi bác sĩ Giorgio làm việc, mỗi ngày có một, hai người tử vong, và trên bình diện cả nước, số người chết chắc chắn nhiều hơn vì tỉ lệ người già ở Ý rất cao.
  
  
  
  
  Bác sĩ khóc vì phải chọn bệnh nhân để cứu
  
  Tương tự, La Croix báo động « Nước Ý thiếu trang bị để đối phó với cuộc khủng hoảng dịch tễ ». Các bác sĩ được đề nghị ưu tiên cho những ai có nhiều cơ may khỏi bệnh hơn. Ở miền Nam thì lại càng dễ tổn thương vì thiếu thốn trang thiết bị y tế.
  
  Chủ tịch Hiệp hội các bác sĩ gây mê hồi sức Ý Flavia Petrini xác nhận với tờ báo công giáo :
  • « Tại miền bắc, trên 500 bệnh nhân được sử dụng liệu pháp điều trị tích cực, các đồng nghiệp làm việc 24/24 buộc lòng mỗi ngày phải đánh giá xem các bệnh nhân nào có nhiều cơ hội sống sót hơn (…). Số bệnh nhân tăng lên từng giờ, nhưng số giường có hạn (dưới 6.000 tại các bệnh viện công), vả lại nhiều bác sĩ, y tá đã bị lây và đang bị cách ly, chúng tôi đành phải ưu tiên cho những ai còn trẻ, có nhiều khả năng vượt qua hơn ».
  
  
  Một bác sĩ giấu tên ở Lombardia khẳng định sự chọn lựa khó khăn này :
  • « Trong những ngày gần đây chẳng hạn, chúng tôi phải chọn giữa một bệnh nhân 40 tuổi và một người 60 tuổi, cả hai đều có nguy cơ tử vong, để cho thở máy. Thật đau đớn, các bác sĩ khóc với nhau, nhưng chúng tôi không có đủ thiết bị trợ thở ».
  
  
  Le Figaro trích lời ban giám đốc phụ trách điều trị tích cực ở Lombardia, cho biết đã có tranh luận giữa các bác sĩ, liệu có nên ấn định mức tuổi để được nhận vào khoa này hay không. Nếu duy trì phương cách ai đến trước được nhập viện trước, coi như từ chối những bệnh nhân đến sau. Trước sau gì cũng phải chọn bệnh nhân. Thế nên hôm Chủ nhật khi thông tin về cách ly bị rò rỉ trên báo chí, nhiều người bỏ chạy về miền nam, chính phủ phải ra sắc lệnh như trên để tránh lây nhiễm cho các tỉnh phía nam vốn có cơ sở y tế thiếu thốn hơn miền bắc.
  
  
  
  
  Nước Pháp giai đoạn 3 sẽ ra sao ?
  
  Là nước láng giềng với Ý, nước Pháp đang trong thế khó với con số ca nhiễm đã lên đến cả ngàn, nhưng chính phủ vẫn quyết định duy trì ở giai đoạn 2. Một khi bước sang giai đoạn 3, Pháp sẽ như thế nào ? Le Figaro cho biết các biện pháp mới được áp dụng trên toàn quốc sẽ gồm hai mục tiêu : hạn chế tác động của dịch bệnh đồng thời duy trì hoạt động kinh tế xã hội trên cả nước.
  
  Đối với chính phủ, ở giai đoạn này không chỉ là việc bảo vệ dân chúng, mà còn là giữ được hoạt động của xã hội ; nhưng không áp dụng cứng nhắc mà sẽ linh hoạt theo tình hình địa phương. Chẳng hạn đóng cửa nhà trẻ, cấm các hoạt động văn hóa thể thao, hạn chế thăm viếng các nhà dưỡng lão, ưu tiên cho đội ngũ nhân viên y tế.
  
  Mỗi người dân phải tự hạn chế di chuyển, tốt nhất là dùng phương tiện cá nhân. Giá cả hàng hóa được giám sát, các doanh nghiệp kích hoạt kế hoạch duy trì hoạt động, như làm việc từ xa, giảm hội họp. Không còn xét nghiệm tất cả những ai nghi ngờ nhiễm virus, nhưng chỉ những người có dấu hiệu trầm trọng.
  
  
  
  
  Cả thế giới gồng mình chống virus corona
  
  Trong bài xã luận mang tựa đề « Một thử thách tập thể », Le Figaro nhận xét thế giới đang lao vào một cuộc chiến kỳ lạ, nhưng không phải giữa hai đạo quân. Từ Bắc Kinh đến Washington, từ Paris tới Canberra, toàn hành tinh phải chống lại cùng một kẻ xâm lăng.
  
  Con virus corona đặt các chính phủ trong tình thế căng thẳng, làm rối loạn hoạt động xã hội, bóp nghẹt nền kinh tế, và khiến dân chúng run sợ. Các nền dân chủ và những thể chế độc tài đều phải tung ra những biện pháp đối phó, như ở Trung Quốc và tại miền bắc Ý kể từ hôm Chủ nhật 8/3 đều dùng cách cô lập.
  
  Dù là trong ngôi làng toàn cầu hay từng nước, đây là thử thách tập thể. Vào thời buổi chủ nghĩa cá nhân lên ngôi, chủ nghĩa đa phương bị bác bỏ, con virus khiến con người và các quốc gia xích gần lại với nhau, buộc mọi người phải chung vai sát cánh, ít nhất là trong lúc này. Nhưng đến bao giờ ? Cuộc khủng hoảng dịch tễ này nếu kéo quá dài và phức tạp thêm, rốt cuộc có thể tác động ngược lại là đào sâu hố ngăn cách, gây ra những cuộc khủng hoảng chính trị và ngoại giao, và rồi thân ai nấy lo. Theo tờ báo, giữ cho được tình thần đoàn kết quốc gia là hết sức quan trọng.
  
  
  
  
  Con virus của suy thoái
  
  Xã luận của Les Echos cho đây là « Con virus của suy thoái ». Phải chăng đây là vận xui của những năm chẵn ? Vào đầu những năm 80, Hoa Kỳ bị rơi vào suy thoái nặng nề do ngân hàng trung ương tăng cao lãi suất để chống lạm phát. Châu Mỹ la-tinh mất gần một thập niên để hồi phục. Đến tháng 3/2000, bong bóng chứng khoán internet bùng nổ lại khiến kinh tế Mỹ thụt lùi, tấn công thô bạo vào châu Âu. Và thập niên 2020 mở ra với với một nạn dịch tầm cỡ chưa từng có kể từ một thế kỷ.
  
  Bắt đầu bằng việc làm tê liệt kinh tế Trung Quốc, nay đã lan ra khắp các nước kỹ nghệ hóa. Con virus tấn công vào hệ hô hấp làm chết hàng ngàn người, và vào việc giao thương - đường hô hấp của nền kinh tế. Cú sốc thật kinh khủng, số lượng container từ Trung Quốc sụt mất phân nửa chỉ trong vòng một tháng. Sự sụp đổ của công xưởng thế giới chắc chắn sẽ làm ảnh hưởng đến toàn cầu, tuy nhiên tác động khó thể đánh giá được.
  
  Trước hết là tương lai không biết ra sao, chẳng hạn Trung Quốc có thể tái khởi động sản xuất được hay không. Thứ đến, nạn dịch gây tác động rất khác nhau trong từng nước và từng lãnh vực. Các nhà kinh tế của OCDE đưa ra những ước tính đầu tiên : tăng trưởng năm 2020 bị mất từ 0,5 đến 1,5%
  
  
  
  
  Virus Vũ Hán sẽ gây đại dịch ?
  
  Les Echos đặt vấn đề « Covid-19 : Sẽ là đại dịch ? Khi chuyển sang giai đoạn này, toàn nhân loại đều có nguy cơ bị con virus corona chủng mới tấn công.
  
  Dự báo của nhà dịch tễ học Marc Lipsitch của đại học Havard hôm 24/2 trên The Atlantic gây chấn động : 40 đến 70% cư dân Trái Đất sẽ bị nhiễm, tuy nhiên cho biết còn quá nhiều nhân tố chưa rõ để có thể ước tính chính xác. Chẳng hạn R0, tức số người mà một bệnh nhân có thể lây cho. Ở trên 1 là có nguy cơ dịch :
  • virus gây bệnh sởi có R0 18,
    HIV từ 2 đến 5,
    cúm mùa 1,3,
    corona chủng mới khoảng 2,5…
  
  
  Tuy Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) từ chối tuyên bố đại dịch trên toàn cầu, nhưng các ổ dịch liên tục mọc ra khắp nơi, đến nay là khoảng 80 nước. Ngay cả châu Phi nay cũng đã có 5 nước bị lây nhiễm, ê-kíp của nhà dịch tễ học Vittorria Colizza, Viện Pierre-Louis cho rằng Ai Cập, Algérie và Nam Phi là những nước có nguy cơ nhiều nhất ở châu Phi.
  
  Các chuyên gia đưa ra hai kịch bản.
  1. Theo Stephen Morse thuộc Mailman School of Public Health, đại học Columbia, virus corona chủng mới có thể lây cho 60% dân số thế giới.
  2. Kịch bản thứ hai cho rằng con virus này sẽ biến mất theo mùa như virus cúm thông thường.
  Vấn đề đặt ra là con virus có thể biến thể để trở nên nguy hiểm hơn hay không. Nhà sinh học Michael Farzan, Viện Scripps ở California lúc đầu đã gây hoảng sợ khi nhắc nhở rằng loại virus chỉ có một sợi đơn ARN, như Covid-19, biến thể rất nhanh. Tuy nhiên cũng như SARS, con virus Vũ Hán sao chép chậm hơn virus cúm thông thường, và thậm chí sẽ yếu đi. Các nhà nghiên cứu còn phải làm việc nhiều để chứng minh điều này.
  
  
  
  
  http://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1% ... %E1%BB%95i
            
            

[Hoàng Vân]

•           
  
  
  
  
  
  
  Đông Nam Á :
  Giải mã quy mô “khiêm tốn” của dịch Covid-19
  
  _______________________________________
  Mai Vân _ 10/03/2020
  
  
  
            
  
  Ảnh minh họa : Ton Tam Rap Thai, một nhà hàng nổi tiếng đón du khách Trung Quốc tại Bangkok, đóng cửa do thiếu vắng khách vì dịch Covid-19. Ảnh 06/03/2020. REUTERS/Chalinee Thirasupa
  
            
  
  
  Điều được ghi nhận đầu tiên về tình hình dịch bệnh Covid-19 ở Đông Nam Á, là những con số rất khiếm tốn về ca nhiễm, nhìn chung chỉ từ vài người cho đến vài chục người.
  
  • Đây quả là một điều rất khác thường đối với một vùng là láng giềng sát cạnh Trung Quốc, nơi xuất phát của dịch Covid-19 vốn đã lan rộng ra toàn thế giới, với nhiều nơi có số ca nhiễm đã vượt mức 1000.
  • Càng khác thường hơn nữa là một số nước có biên giới chung với Trung Quốc, cho đến cuối tháng Giêng, vẫn tiếp đón những chuyến bay thẳng thường nhật từ tâm dịch là thành phố Vũ Hán ở Trung Quốc.
  
  
  Giới quan sát đã bước đầu tìm hiểu nguyên nhân dẫn tới những con số nhỏ bé đó để cho rằng
  • chính quyền một số nước, vì những động cơ chính trị, đã cố tình giảm nhẹ tính chất nghiêm trọng của tình hình.
  
  
  Theo những con số được chính thức thông báo cho đến hết ngày hôm qua, 09/03/2020,
  • Singapore là nước Đông Nam Á ghi nhận số ca bị nhiễm virus corona cao nhất, với 150 trường hợp,
  • theo sau là Malaysia với 99 ca,
  • kế đến là Thái Lan với 50 ca lây nhiễm,
  • Việt Nam 31 ca.
  
  Và ở tận cuối bảng, người ta ghi nhận
  • 7 trường hợp ở Philippines,
  • 4 trường hợp ở Indonesia,
  • 2 trường hợp ở Cam Bốt.
  • Còn ở Lào, Miến Điện và Brunei, hoàn toàn không có một trường hợp lây nhiễm nào.
  
  
  
  
  
  Những lời giải thích “trời ơi” từ một số nước
  
  Theo Carole Isoux, thông tín viên đài RFI và nhật báo Libération tại Bangkok, không thiếu cách diễn giải của một số chính quyền tại chỗ về tình trạng miễn dịch, hay ít bị lây lan của nước họ.
  
  • Tiêu biểu nhất là lời giải thích của bộ trưởng Y Tế Indonesia. Nhân vật này đã không ngần ngại giải thích công khai rằng:
    • “Chính những lời cầu nguyện đã bảo vệ chúng tôi khỏi virus”.
    
    
    Còn tại Thái Lan, lời giải thích không đến nỗi siêu hình, nhưng rất vô tư:
    • Đó là do thói quen sạch sẽ của người Thái, thường tắm nhiều lần trong ngày.
      Mặt khác, đó cũng là do cách chào của người Thái, chỉ chắp tay vái chứ không bắt tay, hay ôm hôn.
    
    
    Tại Việt Nam, cụ thể là ở miền Nam, lập luận cho rằng con virus corona, cũng như một số virus khác,
    • rất sợ trời nóng, vì thế đã tránh Việt Nam!
  
  
  
  
  
  Hệ thống y tế yếu kém
  
  Nhưng đối với giới chuyên môn, những con số lây nhiễm cực thấp tại nhiều nước phản ánh một hệ thống y tế yếu kém.
  
  Một báo cáo gần đây của một nhóm bác sĩ và nhà toán học thuộc đại học Mỹ Harvard cho rằng căn cứ vào các dữ liệu thống kê về những dịch bệnh khác, đối với các quốc gia Đông Nam Á, nhất là Indonesia, Thái Lan và Cam Bốt, số các ca nhiễm Covid-19 trong thực tế không thể thấp như vậy.
  
  Marc Lipsitch, giám đốc Trung Tâm Nghiên Cứu Động Lực Các Loại Bệnh Truyền Nhiễm, đại học Mỹ Harvard khẳng định: “Có nhiều ca nhiễm bị bỏ qua không bị phát hiện trong vùng”.
  
  Dẫu sao thì tại các nước phát triển, các giới chức y tế đã hiểu rất rõ tình trạng đó. Mặc dù có số liệu chính thức về các ca nhiễm Covid-19 rất thấp, Thái Lan và Cam Bốt chẳng hạn, đều bị đưa vào danh sách các quốc gia nguy hiểm và những người trở về từ hai quốc gia đó đã được khuyến cáo là nên chịu một thời gian cách ly.
  
  Tại các quốc gia mà phần đông người dân sống mấp mé ngưỡng nghèo khó, do thiếu bảo hiểm y tế, nhiều người không đi khám bệnh khi chỉ có những triệu chứng giống như bệnh cúm. Ngay cả khi có đi khám, thì họ gặp phải tình trạng thiếu phương tiện xét nghiệm, chỉ được dành cho những ca rất nặng hay những người vừa đến từ những nước có nguy cơ cao. Những người bị ho và sốt thì được cho về với thuốc kháng sinh.
  
  Lãnh đạo y tế thành phố Phuket ở Thái Lan chẳng hạn, mới đây đã công nhận trước các phóng viên là ông không được phép cung cấp cho nhà báo thông tin về chuyển biến của dịch Covid-19!
  
  
  
  
  Ngân sách y tế hạn hẹp
  
  Trong khu vực Đông Nam Á, ngoại trừ Singapore được đánh giá cao và được giới chuyên gia khen ngợi về cách xử lý khủng hoảng, các nước ASEAN còn lại chỉ dành ngân sách tối thiểu cho hệ thống y tế của mình.
  
  Một ví dụ điển hình là Miến Điện, nước chia sẻ đường biên giới dài 1.400 cây số với Trung Quốc, với người và hàng hóa tự do qua lại dọc theo biên giới này. Cho đến ngày 20/02 vừa qua, đất nước này không có thiết bị thử nghiệm của mình mà các mẫu xét nghiệm phải gởi sang Thái Lan phân tích. Hàng năm ngân sách Miến Điện dành cho y tế chỉ là 600 triệu euro. Để so sánh, ngân sách y tế của Pháp lên đến 20 tỷ.
  
  Ngoài ra còn có vấn đề ưu tiên khiến cho dịch Covid-19 không được coi trọng. Theo Carole Isoux, vào lúc Đông Nam Á đang phải vật lộn với một đợt dịch sốt xuất huyết tồi tệ nhất trong lịch sử hiện đại của khu vực, một số nước còn phải đối phó với bệnh lao đang trỗi dậy trở lại. Vấn đề tử vong trẻ sơ sinh, nạn suy dinh dưỡng vẫn luôn là yếu tố bình thường trong cuộc sống thường ngày ở nhiều vùng. Trong tình hình đó, theo như phân tích của bác sĩ Somnak Kongchathai, ở Surat Thani, miền nam Thái Lan thì
  • “việc hoảng hốt trước virus corona, thẳng thắn mà nói, chỉ là vấn đề của nước giàu mà thôi”.
  
  
  
  
  
  Giấu bệnh để thu hút du khách
  
  Tầm quan trọng của ngành du lịch cũng giải thích phần nào những báo cáo về số liệu ít ỏi người nhiễm virus corona.
  
  Ngày 02/03, bộ trưởng Y Tế Thái Lan Anutin Charnvirakul đã công bố trên mạng xã hội một tài liệu theo đó những người đến từ Pháp và Đức cam kết sẽ tuân thủ một thời gian tự cách ly trong phòng khách sạn của họ. Trước làn sóng phản ứng, ông đã phải lùi bước ; đất nước Thái Lan không thể làm phật lòng số ít du khách còn lại với những biện pháp cứng rắn hay số liệu quá thật.
  
  Theo bộ trưởng Du Lịch Thái Lan, du khách Trung Quốc giảm đến 86%, ngành thua thiệt đến 7,5 tỷ euro. Ở những nơi trong vùng Đông Nam Á, các bãi biển hầu như hoang vắng, những địa điểm du lịch như đền Angkor ở Cam Bốt hay vịnh Hạ Long ở Việt Nam cũng trống vắng. Du khách Trung Quốc mang lại ít ra một phần tư thu nhập cho ngành du lịch trong khu vực.
  
  
  
  
  Không muốn làm Trung Quốc mếch lòng
  
  Ngoài ra, theo giới quan sát, cũng có tính toán chính trị. Nhiều nước trong vùng không muốn cho thấy là họ quá sốt sắng trong việc thông báo quá sát về số lượng người nhiễm virus để khỏi làm mếch lòng người láng giềng Trung Quốc hùng mạnh mà kinh tế cả vùng đều lệ thuộc vào, nhưng lại là nơi phát tán con virus độc hại.
  
  Một ví dụ điển hình. Ngay đầu tháng Hai, thủ tướng Cam Bốt Hun Sen đã đến Trung Quốc và đã tuyên bố trong một tin nhắn Twitter rằng:
  • “Người ta không thể bỏ bê một người bạn trong cơn khó khăn”.
  
  
  
  
  
  http://www.rfi.fr/vi/vi%E1%BB%87t-nam/2 ... E1%BA%A3nh