bà lão mùa đông vẫn còn say giấc. vòm trời u ám xám xịt khẳng khiu những tàn cây gầy guộc. chợt, xa xa, những áng mây hối hả lượn lờ, ửng sáng. rồi bầu trời dần dần rạng rỡ một màu lam thanh thoát gợn vân trắng. miền ảm đạm ai xua mà tan biến. khung cảnh như tuồng hát đổi phông, thoắt cái đã thấy mênh mông một triền lá xanh non nhưng cứng cáp của những mầm cây nhỏ xíu chồi lên từ mặt đất hanh khô. trên cao, mặt trời loé màu, rẩy những ngấn vàng lấp lánh lên muôn vạn vật. *
xuân đã về*, như một hỷ tín của đất trời ban cho loài người, là nguồn sáng tác vô biên của bao thi sĩ:
*
từ dung nhan diễm lệ như bức tranh thủy mạc se sắt tinh tuý càn khôn của nàng Xuân :
cỏ non xanh tận chân trời
cành lê trắng điểm một vài bông hoa
thanh minh trong tiết tháng ba
…bộ hành chơi xuân
(truyện Kiều - Nguyễn Du)
trong làn nắng ửng khói mơ tan
đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng
sột soạt gió trêu tà áo biếc
trên giàn thiên lý bóng xuân sang.
(mùa xuân chín- Hàn Mặc Tử)
nằm im dưới gốc cây tơ
nhìn xuân trải lụa muôn tờ lá non
(trông lên - Huy Cận)
nước hồ xanh trong suốt ánh pha lê
nắng xuân rắc kim vàng trong bụi cỏ _
(mùa xuân - Đoàn Văn Cừ)
sương trắng rỏ đầu cành như giọt sữa
tia nắng tía nhảy hoài trong ruộng lúa
núi uốn mình trong chiếc áo the xanh
đồi thoa son nằm dưới ánh bình minh
(chợ tết - Đoàn Văn Cừ)
…đến hương Xuân lúc lao xao nỗi niềm, lúc rực lên phơi phới:
ta thấy xuân nồng thắm khắp nơi
trên đường rộn rã tiếng đua cười
động lòng nhớ bạn xuân năm ấy
cùng ngắm xuân về trên khóm mai.
(giây phút chạnh lòng - Thế Lữ)
én ngàn đưa võng
hương đồng lên hanh
nhạc vươn lên trời
đời măng đang dậy
tưng bừng muôn nơi…
mái rừng gió hẩy
chiều xuân đầy lời.
(chiều xuân - Huy Cận)
từ khao khát tình Xuân đong đầy nhục cảm, cuống quýt đam mê.
t
háng giêng ngon như một cặp môi gần,
tình không tuổi và xuân không ngày tháng …
ta muốn ôm
cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn,
ta muốn riết mây đưa và gió lượn
ta muốn say cánh bướm với tình yêu
ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều…
…hỡi xuân hồng,ta muốn cắn vào ngươi!
( vội vàng - Xuân Diệu)
…đến Xuân tha hương, rười rượi màu buồn của viễn xứ, lưu vong:
em đi non nước xa khơi quá!
mỗi độ xuân về bao nhớ thương
mỗi độ xuân về em lại thấy,
buồn như tên lính ở biên cương.
(xuân vẫn tha hương -Nguyễn Bính)
chén rượu mừng xuân tôi chẳng uống
chỉ uống đêm nay những ngậm ngùi.
(xuân đất khách - Trần Trung Ðạo)
đã tám mùa xuân nơi xứ lạ
tám mùa khắc khoải, tám mùa đau
trái tim Từ Thức trơ như đá
lạc dấu quê hương, lạc dấu nhau.
(qua những ngày câm những tháng đen - Hà Huyền Chi- cõi buồn trên ta )
đêm ba mươi tết sầu chắn lối
tìm thử quê nhà lửa biếc soi.
(bài thơ cuối năm, Nguyễn Mạnh Trinh)
xuân trong mắt thi nhân lấp lánh muôn vàn cung bậc: lộng lẫy như rừng mai thắm nụ, tinh khôi như buổi sáng sương tan đẫm nắng vàng ròng, rạo rực như cánh hoa lả lơi trong nắng gió, ngắc ngoải như cánh chim vút qua khung cửa trái lạc vào mênh mông rớt lại tiếng cánh loạc xoạc lẻ loi. nhưng, có lẽ, chỉ những vần thơ Xuân bàng bạc xuân thì của người thiếu nữ đã rẩy vào hồn tôi những giọt mộng mị sật sừ…
em như cô gái hãy còn xuân
trong trắng thân chưa lấm bụi trần
xuân đến hoa mơ hoa mận nở
gái xuân rũ lụa trên sông vân
(gái xuân - Nguyễn Bính)
điểm phấn tô son đẹp ý chàng
y thường diễm lệ nét đài trang
như cành đào Tết khoe màu đỏ
tựa nhánh mai xuân toả sắc vàng
rảo bước đường hoa lan hổ thẹn
dời chân lối điệp bướm mơ màng
em là giai nữ trong ngày hội
để biết bao người dạ xốn xang.
(thiếu nữ du xuân - Trần Đức Phổ)
đã thấy xuân về với gió Đông
với trên màu má gái chưa chồng
bên nhà hàng xóm cô hàng xóm
bgước mắt nhìn trời đôi mắt trong
(xuân về - Nguyễn Bính)
bao giờ cho mộng nở hoa
bao giờ xuân chín nõn nà trên môi?
để tôi đi cướp mây trời
vén ra cho thấy một vài nường tiên
(mơ tiên - Bích Khê)
sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời
bao cô thôn nữ hát trên đồi;
- ngày mai trong đám xuân xanh ấy,
có kẻ theo chồng bỏ cuộc chơi...
(mùa xuân chín - Hàn Mặc Tử)
tuy mải miết giao hoan với từng giọt xuân hồng: lúc trầm lúc bổng, lúc khoan lúc nhặt, tôi vẫn ước xuân trong tôi đẫm màu cổ tích như
khúc hát thanh xuân:
ngày ấy khi xuân ra đời, một trời bình minh, có lũ chim vui...(Johann Strauss Jr. - Phạm Duy).
khởi vàng của nhịp sống chậm.