Trang 1/1

Ăn xong Noël, chúng ta thử tìm hiểu chút về Noël

Đã gửi: Thứ năm 04/01/18 19:09
bởi Hoàng Vân
  •           









    Ăn xong Noël,
    chúng ta thử tìm hiểu chút về Noël



    ____________________
    Nguyễn thị Cỏ May - 03/01/2018
              












    Nói "ăn Noël" để nói chung cho cả người không đi đạo đón mừng ngày 25 tháng 12. Nói "ăn Noël"
    • nhưng không phải chỉ có ăn
      mà còn mua sắm cho ngày lễ Noël. Mua sắm cho gia đình, nhưng không quên bạn bè, người thân, quà biếu trong dịp này.
              
    Nhiều gia đình người pháp, cẩn thận, để dành tiền từ đầu năm để cuối năm tiêu xài cho lễ Noël. Cũng có nhiều người, tới cuối năm, phải đi vay ngân hàng để trang trải cho những mua sắm vì không làm, không được.

    Trong những chi phí này, bữa ăn đêm Noël trong gia đình có lẽ chiếm phần quan trọng vì nó tạo ra một khoảnh khắc như một biến cố êm đềm, đáng nhớ hơn hết trong năm. Vì vậy mà những cơ quan xã hội cũng tổ chức bữa ăn cuối năm dành cho những người già cô đơn, những người vô gia cư, để đem lại cho họ chút sưởi ấm vào đêm đông giá rét.






    Bữa ăn đêm Noël trong gia đình người pháp

    Thời Trung cổ, chỉ có hoàng gia, tăng lữ, quí tộc mới có bữa ăn có thịt, có rượu. Thứ dân chỉ ăn rau quả, đạm bạc.

    Trong bữa ăn có đông người, bàn ăn thường được xếp theo hình chữ U. Mặt bàn phủ một chiếc khăn trắng, phủ dài chấm đất. Phần dư ra đó sẽ được dùng như khăn ăn ngày nay cho người ăn dùng lau miệng và lau tay.
    Thức ăn để lên trên miếng bánh mì cắt mỏng thay cho dĩa và miếng bánh mì đặt trên một miếng gổ như cái thớt. Người ta dùng dao cắt thức ăn và xiên thức ăn để lên trên miếng bánh mì, với 3 ngón tay, người ta bốc thức ăn đưa vào miệng. Ăn xong, miếng báng mì ướt đẫm nước thịt cá, có người ăn một chút, có người không ăn. Miếng bánh mì đó đem cho người nghèo. Rượu, nước uống đựng trong những chiếc ly bằng kim loại vì thủy tinh chưa được thông dụng.

    Tuy cách ăn uống còn thô sơ, chưa biết dùng dĩa, chén, nĩa, muổng nhưng người xưa đã biết tác dụng của thức ăn theo thứ tự ăn uống, món nào trước, món nào sau cho dễ tiêu hóa và chế độ dinh dưỡng cao. Theo ông Eric Birlouez, tác giả chuyên về ăn uống và lịch sử ẩm thực pháp (A la table du Moyen-Age, Princes, Moines, Paysans, Éd. Ouest-France, 2003), người ta thường,
    • trước hết, chọn ăn hoa quả tươi, uống các loại rượu trái cây, với nồng độ nhẹ.
      Món kế tiếp là món nấu, món nướng thịt, cá và uống rượu mạnh.
              
    Qua thế kỷ XVI-XVII, yếu tố thẩm mỹ của bàn ăn được chú trọng.
    • Người ăn chọn cách ngồi chung quanh bàn ăn tạo vẻ cân đối, hài hòa.
      Các món ăn được dọn ra một lượt.
      Mỗi người có riêng cho mình một cái dĩa đựng thức ăn.
      Và người ta không ăn bóc nữa vì đã có nĩa để lấy thức ăn đưa vào miệng gọn gàng.
      Thức ăn được chế biến đơn giản, ít gia vị, ít mỡ màng.
      Cũng từ thế kỷ XVII, người ta biết uống Champagne trong bữa ăn, nhứt là những bữa ăn tiệc tùng cuối năm.
              
    Champagne ra đời năm 1676 do người Anh qua Pháp để xuất cảng rượu nho (Vins). Họ thử cho rượu nho vùng Champagne vào chai. Và Champagne ra đời từ đây.
    Có truyền thuyết nói rằng linh mục Dom Pérignon là người làm ra Champagne. Nhưng chuyện này không thấy sách vở ghi chép mà chỉ nói ông có sáng kiếng pha các loại nho của nhiều vùng khác nhau thành một thứ. Nhưng truyền thuyết này xuất hiện một thế kỷ sau khi ông chết.

    Tới thế kỷ XX, bữa ăn Noël gồm 2 phần:
    • bữa ăn tối thường lệ, người ta chỉ ăn qua loa rau quả rồi đi lễ.
    • Sau lễ nửa đêm về, người ta mới ăn một bữa ăn rất quan trọng có đầy đủ rượu, thịt, ... Đúng là một bữa tiệc cuối năm.
      Lúc này giới quí tộc bắt đầu chọn ăn gà tây thay gà thường hay các thứ thịt quen thuộc. Dĩ nhiên Champagne cũng bắt đầu tuôn chảy ừng ực. Đồng thời bánh Noël (hình khúc gổ) cũng xuất hiện, chiếm ngôi vị ưu đãi. Và bữa tiệc Noël vẫn thu hẹp trong gia đình hoặc trong vòng thân mật.
              
              






    Chi phí của một gia đình cho Noël 2017

    Theo kết quả điều tra của Cofidis, năm nay, một gia đình người pháp trung bình xài cho Noël hết 749€:
    • quà cho trẻ con và người thân là phần lớn (323€),
      bữa ăn tối gia đình (130€),
    tuy họ đã tìm cách giới hạn bớt chi phí tối đa vì một Noël lý tưởng, ít nhứt phải xài 902€.
    Về quà, người Pháp, trung bình, mua 9 món.

    Mức tiêu xài trung bình 749€ đó cũng rất chênh lệch giữa các địa phương.
    • Như trong Paris và vùng phụ cận là 1199€,
      còn ở tỉnh, 647€.
    Mặt khác, mức tiêu xài cũng thay đổi theo thành phần xã hội:
    • viên chức cao cấp và nghề tự do, mỗi gia đình xài cho Noël lối 1953€,
      công nhơn 483€,
      thợ tay nghề cao 525€.
      Trái lại, người hưu trí, trung bình, xài 827€.
              
    Chuẩn bị cho Noël, 53% dân pháp phải để dành tiền suốt năm.
    Có 18% người Pháp phải hẹn lại quà biếu sẽ vào một dịp khác.
    Noël năm nay, 54% người Pháp mua sắm qua internet, 32% mua sắm trực tiếp ở cửa hàng vì ngân sách eo hẹp.

    Ăn Noël, mọi người nếu phải giới hạn tiêu xài, thì nhằm vào quà biếu chớ không giảm chi phí của bữa ăn.






    Bữa ăn tình thương

    Nói ăn Noël là nói bữa ăn gia đình đoàn tụ. Nhưng những người không có gia đình, không có thân nhơn, không có cả bạn bè, bà con lối xóm thì có ăn Noël không?

    Trong xã hội, lúc nào cũng có những cảnh thương tâm. Nhưng hàn gắn, an ủi, làm được cũng chỉ là một phần quá nhỏ. Theo điều tra của cơ quan CSA thực hiện năm 2017, ở Pháp có không dưới 300 000 người trên 60 tuổi hoàn toàn cô đơn.

    Hằng năm, cứ tới cuối năm, Hội Những Người Anh Em nhỏ của Người nghèo (Les Petits Frères des pauvres) tổ chức bữa ăn Noël dành cho lối trăm người khó khăn ngay trong căn phòng dành riêng cho Hội của một nhà hàng lớn ở Ga Bắc Paris (Gare de l’Est). Vừa bước vào, ban nhạc trỗi nhạc cổ điển về Noël và cả rock để chào mừng khách đặc biệt. Nhà hàng mời petits fours (bánh mặn nhỏ khai vị) và ban tổ chức tiếp đón với nụ cười đầy thân thiện vừa ân cần hỏi thăm sức khỏe, hoàn cảnh của từng người.

    Buổi tiệc tất niên diễn ra trong một khung cảnh ấm cúng, vừa bình dân, vừa trang nghiêm. Theo một người của Hội thì cách bày trí như vậy là có chủ ý cho hôm nay. Cái trang nghiêm, sang trọng tạo cảm giác cho mọi người tạm quên đi đời sống thực tế trong năm của họ.

    Hội «Những Người Anh Em nhỏ của người nghèo» thành lập sau Đệ II Thế chiến hoạt động để tìm cho người nghèo một chổ ở, tránh cho họ cảnh cô đơn. Hiện nay, Hội có 600 người làm việc ăn lương và 11500 người thiện nguyện. Hằng năm, đến ngày cuối năm, Hội lo tổ chức bữa ăn cuối năm cho người nghèo. Phòng ăn, ghế ngồi bộc nhung đỏ, bàn trải khăn trắng. Khung cảnh làm cho mọi người không còn cảm thấy cảnh nghèo khó hằng ngày của mình trong suốt năm qua. Bữa ăn với thịt bò, cá chiên, rau cải, hoa quả.

    Người được mời, nhơn dịp này, nhiều người cũng ăn diện cho đẹp, cả nước hoa thơm phức.
              
              





    Nhưng Noël có phải thật sự là ngày Đức Jésus Christ sanh ra đời?

    Theo Giáo sư André Gagné dạy ở Concordia University tại Montréal, chuyên về những phong trào chánh trị-tôn giáo quá khích, thì người thiên chúa giáo có lẽ không phải là những người đầu tiên chấp nhận Noël là lễ kỷ niệm ngày sanh của Đức Jésus Christ.

    Thật vậy không ai biết chắc ngày sanh của Đức Jésus. Phúc Âm không nói rõ. Tuy nhiên nhiều người chỉ biết rằng thời gian trước lễ Noël là lễ hội mừng ngày đông chí và cũng là mùa lễ hội la-mã tế thần Saturne. Mãi về sau này, trong thế kỷ thứ III cửa kỷ nguyên chúng ta, dân chúng bắt đầu tế lễ ngày 25 tháng 12 là ngày sanh của vị thần la-mã là Thần Mặt Trời bất khả chiến thắng (Sol Invictus). Thế kỷ thứ IV, người Thiên chúa giáo có lẽ đã kết hợp ngày sanh của Đức Jésus với ngày lễ ấy.

    Giáo sư André Gagné nhận xét là đa số sinh viên nơi ông dạy đều không biết lịch sử ngày sanh của Đức Jésus chỉ có ghi trong hai bản Phúc Âm, đó là Mathieu và Luc mà thôi. Sinh viên khi biết cũng không khỏi thắc mắc vì hai ghi chép lại không giống nhau và mọi cố gắng dung hòa hai sự sai biệt ấy lại không thuyết phục lắm.

    Tường thuật lại những biến cố, thật ra không nhằm kể lại sư kiện lịch sử, mà đúng hơn, là kể chuyện thần thoại giống như chuyện sanh ra kỳ diệu của nhiều nhơn vật phi thường khác trong thế giới la-hi, như Alexandre le Grand, César Auguste, … Người đời có biết đó là những nhơn vật của thần thoại nhưng thần thoại có vai trò chánh đáng hóa những hành động của nhơn vật ấy được Thần hay Trời chọn để hoàn thành một nhiệm vụ trọng đại.



    Ngày nay, lịch sử Đức Jésus sanh ra ở Nazareth đã biến Palestine trở thành nơi mà tất cả người Thiên chúa giáo, cả người Do thái và Hồi giáo, đều đòi phần của mình ở đó. Và hôm 25 tháng 12 vừa rồi, thành phố Bethléem và Nazareth đều tưng bừng tổ chức lễ mừng Noël.

    Ông Tổng thống Trump tuyên bố Jérusalem là thủ đô của xứ Do thái không chỉ có nghĩa về chánh trị thuần túy mà đó còn thật sự muốn nhằm làm vui lòng khối cử tri theo phái «Évangélique» (Phúc Âm) vì đa số tín đồ phái này đều tin theo thánh kinh Jérusalem là thủ đô của Do thái và Jérusalem còn có vai trò quan trọng hơn sau cùng, cả lúc tận thế.

    Nhiều người Évangéliques tin lời trong Phúc Âm rằng họ sẽ là những người đầu tiên có mặt vào lúc Đức Jésus trở về và họ sẽ được đem về Trời. Người Do thái sẽ tạo dựng lại thánh đuờng, tai ương sẽ ập xuống thế gian, và con người sẽ gây ra chiến tranh tận diệt thảm khóc. Vì vậy người Évangéliques tin rằng thừa nhận Jérusalem là Thủ đô do thái để giúp Do thái thiết lập một chiến lược tái tạo đền thánh của họ. Và đó cũng là niềm tin Đức Jésus trở về hướng dẫn thế giới theo lời phán cuối cùng.

    Nhưng niềm tin tôn giáo ảnh hưởng mạnh chánh trị huê kỳ chưa chắc sẽ là một điều hay nếu không là điều vô cùng nguy hiểm.
              
    May mắn là ngày nay, đối với nhiều người,
    niềm tin về lễ Noël mang ý nghĩa tốt đẹp về một thế giới mới

    hòa thuận, nhơn ái.
              





              ...... Cáo lỗi ......

    Trong bài trước “Lá đa, là nho … »,
    Cỏ May tôi dựa theo một bài viết về «người Đức sửa soạn ăn Noël», đã viết
    • «4 tuần trước Noël là mùa chay, Carême de Noël, …».
    Nay xin thưa lại
    • "điều này hoàn toàn không đúng"
      (Cỏ May tôi đã hỏi người công giáo ở Vienne, Áo,
      được trả lời ở Áo và Đức đều không có Carême de Noël và người công giáo không có ăn chay trong thời gian này).
    Nay xin lỗi quí vị độc giả và nhứt là quí vị độc giả công giáo về sự sai lầm nghiêm trọng này.
    (ntcm)




    Nguyễn thị Cỏ May

              
    Nguồn: Tác giả qua Email. :flower: